اندکی صبرسحرنزدیک است

کتاب مقاله سخنرانی کتاب درسی نمونه سئوال

اندکی صبرسحرنزدیک است

کتاب مقاله سخنرانی کتاب درسی نمونه سئوال

راه های پرورش خلاقیت در دانش آموزان

زندگی پیچیده امروزی ، هرلحظه در حال نوشدن است و خلاقیت و نوآوری، ضرورت استمرار زندگی فعال ؛ انسان برای خلق نشاط و پویایی در زندگی نیازمند نوآوری و ابتکار است تا انگیزه تنوع طلبی خود را ارضاکند . جامعه انسانی برای زنده ماندن و گریز از مرگ و ایستایی به تحول و نوآوری نیاز دارد و امروز شعار ((نابودی در انتظار شماست مگر این که خلاق و نوآور باشید )) در پیش روی مدیران همه سازمان ها قرار دارد اما مسئولیت سازمان های آموزشی به خصوص آموزش و پرورش که وظیفه تعلیم و تربیت فرزندان و آینده سازان جامعه را برعهده دارد، صبغه ای دیگر به خود می گیرد.از این رو سازمان های آموزشی از یک سو وظیفه فراهم آوردن زمینه رشد و پرورش خلاقیت و نوآوری و استفاده صحیح و جهت دار از استعدادها و توانایی های افراد را برعهده دارند که این خود زمینه ساز توسعه فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی در جامعه است و از سوی دیگر برای پویایی خود نیازمند پرورش و بهره مندی از خلاقیت و نوآوری در سطوح سازمانی می باشند .

موانع خلاقیت در محیط مدرسه
1- تأکید زیاد بر نمره دانش آموز به عنوان ملاک خوب بودن
این مسئله یکی از شایع ترین موانع رشد خلاقیت در دانش آموزان به شمار می رود .
هنگامی که دانش آموز احساس کند ، تنها چیزی که اهمیت بیشتری دارد و در ارزیابی ها ملاک خوب بودن شمرده می شود ، نمره بالاست و نه چیز دیگر، در نتیجه کسب نمره بیشتر به خودی خود برای وی حکم مهم ترین هدف را پیدا می کند و بنابراین او تنها در جهت به دست آوردن آن می کوشد در چنین جوی تلاش برای خلاقیت و نوآوری برای دانش آموز معنایی نخواهد داشت .

2- روش های تدریس سنتی و مبتنی بر معلم محوری
به کارگیری افراطی روش های سنتی که در آن ها غالبا معلم نقش محوری را در کلاس ایفا می کند و بیش تر مبتنی بر سخنرانی و استفاده از مهارت های کلامی است، سبب می شود دانش آموز در فرآیند تدریس و یادگیری و ایفای یک نقش فعال فرصت مشارکت کمتری را پیدا کند. دانش آموزی که در این نوع سیستم تحصیل می کند مجالی برای بروزاستعدادهای خلاق نمی یابد و به تدریج تحرک و پویایی خود را از دست می دهد .

3- عدم شناخت معلم نسبت به خلاقیت
در بسیاری از موارد آشنا نبودن معلم یا مربی با شیوه های پرورش خلاقیت دانش آموزان خود به تنهایی یک مانع بزرگ در این زمینه محسوب می شود. معلمی که شناخت صحیحی از ماهیت خلاقیت ،موانع و روش های پرورش نداشته باشد، بدیهی است نه تنها نمی تواند اقدامی برای بروز استعدادهای خلاق دانش آموزان خود در کلاس انجام دهد، بلکه ممکن است ناآگاهانه و به مرور زمان کلاس درس خود را به محیطی تبدیل کند که در آن خلاقیت دانش آموز سرکوب می شود .

4-فقدان حداقل امکانات لازم برای انجام فعالیت های خلاق دانش آموزان
هر چند بسیاری از فعالیت های خلاق نیازمند هزینه ها و امکانات خاصی نیست و اغلب آن ها با اندکی تغییر در روش های تدریس و استفاده بهینه امکانات و فضای آموزشی موجود در مدارس قابل اجراست، اما گاهی فقدان این حداقل امکانات لازم سبب می شود که انجام برنامه های پرورش خلاقیت در کلاس و مدرسه با مانع یا شکست روبه رو شود .این کمبودها در بسیاری از موارد تأثیری مخرب بر علاقه و انگیزه دانش آموزان برای شرکت در این برنامه ها می گذارد .

5- اهداف و محتوای کتاب های درسی
موضوع اهداف و محتوای درسی مبحثی بسیار گسترده است و از جوانب مختلف قابل بررسی می باشد اما در این جا تا این حد بدان اشاره می شود که چنان چه در یک نظام آموزشی کتاب درسی به عنوان مهم ترین و تنها منبع تدریس و آموزش مورد استفاده قرار گیرد و در عین حال در میان اهداف و محتوای آن چیزی به عنوان پرورش خلاقیت منظور نشده باشد، مسلما دانش آموز آزادی عمل و توانایی لازم را نخواهد داشت که پا را از چارچوب کتاب درسی خود فراتر بگذارد و در نتیجه او می آموزد تا صرفا در محدوده کتاب درسی خود بیندیشد و نه بیش تر .

6-توجه نکردن به تفاوت های فردی دانش آموزان
در نظر نگرفتن این واقعیت که هر دانش آموز در عین اشتراکاتی که با سایر دانش آموزان دیگر دارد،یک انسان منحصر به فرد است و دارای استعدادها،علایق وکشش های ویژه خود نیز می باشد، سبب می شود معلم دید و نگرشی یکسان نسبت به همه دانش آموزان داشته باشد، این نوع نگرش در حوزه پرورش خلاقیت یک مانع اساسی محسوب می شود و به ویژه سرخوردگی دانش آموزان خلاق را به دنبال خواهد داشت .

7- ارائه تکالیف درسی زیاد به دانش آموزان
معمولا انجام تکالیف درسی بخش عمده ای از وقت دانش آموزان را به خود اختصاص می دهد . در مواردی که به دانش آموز تکالیف زیادی داده می شود و او ناچار می شود همه توان و انرژی فکری خود را برای انجام آن تکالیف صرف کند، در نتیجه دیگر فرصت و همچنین توانایی چندانی برای پرداختن به فعالیت های دیگر نخواهد داشت . به علاوه از آن جا که غالبا انجام زیاده از حد تکالیف درسی برای دانش آموزان چندان خوشایند نیست ،این موضوع می تواند سبب بی علاقگی و بی میلی آن ها نسبت به فعالیت های دیگر از جمله فعالیت های خلاقانه که غالبا نیازمند آرامش فکری و روانی است شود .

راه حل های پیشنهادی معلمان :
1-تدوین و اجرای سیاست های انگیزشی و تشویقی برای همکاران
2-آموزش نیروی انسانی توسط اساتید مجرب در قالب کارگاه های تابستانی
3-طرح موضوع به صورت کاربردی در جلسات شورای معلمان
4-تشویق معلمان به آزمایش کردن وبه کاربردن روش های تازه
5-ایجاد محیط آزاد و روابط صمیمانه میان معلمان و رهبران رسمی مدارس برای به کاربردن یافته ها و روش های نوین
6-تشخیص ارزش کار و تشویق افرادی که به آزمایش روش های نوین مبادرت می ورزند .

دانش آموزان :
1-برای پرسش های دانش آموزان باید اهمیت قائل شده و آنان را راهنمایی نمود تا خود جواب پرسش ها را بیابند (تقویت روحیه پرسشگری و کنجکاوی )
2-عقاید غیر عادی باید مورد احترام قرار گیرد و ارزش آن برای کودکان روشن شود .
3-باید به کودکان نشان داد که عقایدشان دارای ارزش است و عقایدی که امکان اجرای آن در کلاس میسر باشد، پذیرفتنی است .
4-گاهی اوقات بدون این که تهدیدی از جهت نمره، ارزش یابی و یا انتقاد در کار باشد باید کودکان را آزاد گذاشت تا کارهایی را که خودشان می خواهند انجام دهند .
5-هرگز نباید در مورد رفتار دانش آموزان بدون این که علل و نتایج آن مشخص شود ، قضاوت نمود .
6-تشویق دانش آموزان به داشتن و ارائه اندیشه های بکر

نتیجه گیری
معلمان هوشمند با به کارگیری یک برنامه درسی مناسب می توانند فرصت های زیادی را برای ایجاد رفتارهای خلاق پدید آورند . آن ها با محول کردن تکالیف خاص، بچه ها را به انجام کار خلاق، یادگیری مستقل و انجام پروژه های فردی و آزمایش فرا می خوانند . معلم ها می توانند با استفاده از مواد برنامه درسی خود تمرین های مقدماتی را برای بچه ها و فرصت هایی را برای تفکر خلاق بچه ها به صورتی قانونمند و ارزشمند فراهم کنند .

موارد زیر به پرورش خلاقیت نوجوانان کمک می کند :
-به کودکان آموزش دهیم که از تلاش های خود راضی بوده و به ارزش آن پی ببرند .
-به سوالات غیرعادی کودکان احترام بگذاریم .
-به نظرات و راه حل های عجیب آن ها احترام بگذاریم چرا که کودکان بسیاری از ارتباطات را می بینند که والدین و معلمان آن ها را نمی بینند .
-به کودکان نشان دهیم که نظراتشان ارزش شنیدن و فکر کردن را دارد و آن ها را به آزمایش کردن نظراتشان تشویق کرده و با ایجاد رابطه میان کودکانمان و دیگران به نظراتشان اعتبار دهیم .
-فرصت هایی را برای آن ها فراهم کنیم که به ابتکارهای فردی آن ها ارزش و اعتبار می دهد .
-نظارت بر کودکان و وابستگی زیاد به یک برنامه آموزشی معین یادگیری و ابتکار عمل را در کودک از بین می برد .
-استفاده از مطالب آموزشی بسیار زیاد و بدون در نظر گرفتن فرصت هایی برای فکر کردن شدیدا مانع یادگیری کودک می شود .
-می توانیم فرصت هایی را فراهم کنیم تا کودک بدون ترس از ارزیابی فوری فکر وکشف کند .
ارزشیابی مکرر به خصوص در هنگام تمرین، یادگیری و ابتکار و استفاده از روش های خلاق کودک را نگران می سازد .
ما باید اشتباهات صادقانه آن ها را به عنوان بخشی از جریان خلاقیت بپذیریم .

منبع

مرکز خلاقیت و کارآفرینی کودک

روش های ترغیب و پرورش خلاقیت

روحیه پرسش از خود در دانش آموزان ایجاد کنیم، به گونه ای که به هر پدیده ای که می بینید، با دقت بنگرد و به طور مستمر از خود بپرسد،

1- فضای خلاقیت برانگیز ایجاد کنیم.
2- به دانش آموزان نشان دهیم که عقایدشان دارای ارزش است زیرا کسانی که به نوعی خلاقیت آن ها برانگیخته می شود، روابط و مفاهیمی را درک می کنند که بقیه ممکن است از آن بی خبر باشند.
3- دانش آموزان را در شرایطی قرار دهیم تا فکر کنند و در مورد حل مسایل مختلف بیاندیشند. مثلاً وسیله ای را باز کنید و از نوجوان بخواهید آن را به شکل اولیه دربیاورد.
4- دانش آموز را ترغیب کنیم تا به مطالعه و جست وجو در کتاب ها بپردازد و پاسخ بعضی از سؤالات خود را پیدا کند.
5- روحیه پرسش از خود در دانش آموزان ایجاد کنیم، به گونه ای که به هر پدیده ای که می بینید، با دقت بنگرد و به طور مستمر از خود بپرسد، چه خواص و نظمی را دارا است.
6- محتوا را متناسب با نیازها و درک و فهم دانش آموز برگزینیم تا موجب یادگیری فعال، پویا و پایدار شود.
7- سؤال هایی را بپرسیم که با»چرا» و»چگونه» آغاز می شوند، نه به کجا، چه کسی و چه وقتی، چرا که سؤال هایی که دارای جواب های متعدد باشد، موجب تفکر و ایجاد خلاقیت در دانش آموزان می شوند.
8- مسابقات تحقیقی در امور آموزشی- پرورشی برگزار می کنیم و نتیجه تحقیقات را در سطح مدارس و مناطق مقایسه کنیم.
9- بر تحقیق و پژوهش در قرایند آموزش تأکید کنیم، به نحوی که در تمام دروس، به تناسب موضوعات، از تحقیق و پژوهشگری استفاده شود.
10- محیطی مناسب برای یاد دادن چگونگی تشخیص و برخورد با مسئله برای دانش آموزان فراهم کنیم.
11- آمادگی مدیر برای استقبال و استفاده از فکرهای جدید دانش آموزان و معلمان بسیار مهم است یعنی به طور فعال و مستمر در جست وجوی طرح های خلاق باشد.
12- او را به شرکت در تصمیم گیری های مدرسه ترغیب کنیم.
13- اعتماد به نفس را در او تقویت کنیم.
14- فضایی صمیمی و دوستانه در محیط آموزشی و کلاس فراهم آوریم.

ترغیب معلمان در جهت خلاقیت
معلمان باتوجه به تعامل مؤثر و گسترده ای که با فراگیران خود دارند از مهم ترین عوامل افزایش یا کاهش خلاقیت محسوب می شوند. فعالیت خلاق معلم نیز ارتباط زیادی با عملکرد خلاقانه مدیران دارد. به کارگیری موارد ذیل در تشکیل چنین محیطی نقش مهمی ایفا می کند:
1- تشویق معلمان جهت به کار بستن شیوه های جدید عملکردهای نوگرایانه.
2- فراهم نمودن زمینه های مناسب برای گذرانیدن دوره های آموزشی و روش های جدید و فنون تدریس خلاق.
3- کاهش کنترل مستقیم و زورمدار و امکان دسترسی آسان و سریع به اطلاعات موثق و ایجاد حس اعتماد متقابل و روابط دوستانه.
4- ایجاد محیطی آزاد و روابط صمیمی بین کار و آموزش.
5- کمک به بهبود کار آموزش معلمان.
6- فراهم آوردن زمینه بروز استعدادهای فراگیران.

مشخصه معلمان خلاق
1- به معلمی عشق می ورزند و آن را هنر می دانند.
2- به تفاوت های فردی دانش آموزان توجه می کنند.
3- هیچ دانش آموزی را بی استعداد نمی شمارند ولی استعدادها، علایق و توانمندی های آن ها را متفاوت می دانند.
4- قدرت تخیل قوی دارند.
5- ابتدا علت یابی سپس به حل مشکلات می پردازند.
6- از کار یکنواخت پرهیز می کنند.
7- روش های جدیدی برای تدریس دارند.
8- در هیچ کاری افراط یا تفریط نمی کنند.
9- مسایل را از زوایای مختلف می بینند.
10- از مخالفت دیگران نمی هراسند.
11- با اراده و قدرت کارها را پی گیری می کنند.
12- از ایستایی و رکود بیزارند.
با این اوصاف، موانع اصلی خلاقیت عبارتند از:
1- تأکید زیاد بر نمره دانش آموزان به عنوان ملاک خوب بودن.
2- روش های تدریس سنتی و مبتنی بر معلم محوری.
3- عدم شناخت معلم نسبت به خلاقیت.
4- فقدان حداقل امکانات برای انجام فعالیت های دانش آموزان
5- عدم پذیرش ایده های جدید.
6- فقدان اعتماد به نفس.
7- ترس از انتقاد و شکست.

راهکارها
1- افزایش مسابقات علمی، فرهنگی، هنری، مقاله نویسی و... به مناسبت های مختلف.
2- ترتیب دادن گردش ها و بازدیدهای علمی برای آشنایی دانش آموزان با جهان خارج از مدرسه به عنوان یک تکنولوژی آموزشی مؤثر مانند حضور در کارخانجات، کارگاه های تولیدی، اماکن سیاحتی، تاریخی، زیارتی و...
3- برگزاری نمایشگاه هایی از دست ساخته های دانش آموزان و معلمان و دعوت از اولیا و مسئولان اداره، مدارس دیگر و... به منظور تشویق و ترغیب دانش آموزان.
4- آموزش ضمن خدمت به معلمان.
5- دادن پاداش و تشویق به معلمان و دانش آموزان خلاق و حمایت از آنان.
6- گسترش مطالعه و کتابخوانی در دانش آموزان و آموزش روش های صحیح مطالعه در ساعات فوق برنامه.
7- آموزش خانواده جهت پرورش خلاقیت دانش آموزان.
8- هدایت معلمان در استفاده از شیوه ها و الگوهای نوین تدریس. اشاره
هر اندازه جهانی که در آن زندگی می کنیم، پیچیده تر می شود، نیاز به شناسایی و پرورش ذهن های خلاق و آفریننده نیز بیش تر و بیش تر می گردد. به همین دلیل، مسئله خلاقیت از مهم ترین مسایل آموزش وپرورش است.

چگونه دانش آموزان خلاق تربیت کنیم،روش های پرورش خلاقیت دانش آموزان در کلاس درس و مدرسه

خلاقیت زیباترین و شگفت انگیزترین خصیصه ی انسان است. غنا، پویایی و بقای هر فرهنگ و تمدنی به خلاقیت مردمان آن بستگی دارد و این واقعیت را تاریخ بارها به اثبات رسانده است.

اکنون در آغاز هزاره ی سوم به جرأت می توان گفت خلاقیت همان چیزی است که زندگی مدرن بشر متمدن را از زندگی ابتدایی انسان نخستین جدا می کند. اگر اکنون در شروع قرن بیست ویکم مشاهده می کنیم که در قسمتی از دنیا انسان هایی رؤیایی دست یابی به کرات دور دست و سکونت در فضا را به واقعیتی عینی بدل کرده اند ، برای لحظه ای بیندیشیم که در همین لحظه در گوشه های دیگری از دنیا ، انسان های دیگری نیز زندگی می کنند که شیوه ی زیستن آنها همانند بشر هزاران سال پیش است ، به راز خلاقیت ، این موهبت منحصر به فرد انسان ، پی خواهیم برد.

فصل اول

ü ویژگیهای شخصیت خلاق

ü دانش آموز خلاق را بشناسید

ویژگیهای شخصیت خلاق

هر چند خلاقیت یک توانایی همگانی است و همه ی انسان ها کمابیش از آن برخوردارند، اما افراد ی که خلاقیت بالایی دارند و به عنوان افرادی خلاق شناخته می شوند، دارای خصوصیات شخصیتی و رفتاری ویژه ای هستند که به وسیله ی این خصوصیات می توان آن ها را از سایر افرادی که از خلاقیت کم تری برخوردار هستند ، تشخیص داد. فایده ی اصلی آشنایی با ویژگی های افراد خلاق این است که می توانیداز آن ها به عنوان الگوهای رفتاری برای ایجاد و پرورش رفتارهای خلاقانه در کودکان استفاده کنید . در این قسمت با مهمترین و بارزترین این ویزگی ها آشنا می شوید:

_ استقلال_ ریسک پذیری_ کنجکاوی_ علاقه به کارهای پیچیده_ تحمل ابهام

_ انعطاف پذیری_ شوخ طبعی_ اعتمادبه نفس بالا_ ابتکار_ پشتکار_ تخیل قوی

_ حساسیت وتوجه_ زیبایی دوستی_ تردید

دانش آموزخلاق رابشناسید

هرچندبسیاری ازویژگیهای کلی افرادخلاق که درقسمت قبل معرفی گردیدکمابیش شامل دانش آموزان خلاق نیزمیگردد،اماازآنجاکه تاکیداصلی این کتاب ،پرورش خلاقیت دانش آموزان خلاق که معمولا درمحیط مدرسه وکلاس درس مشاهده میشود،دربخشی مجزابرشمرده شود.درهمین موردسه دلیل دیگر نیزوجودداردکه این ضرورت راتاکیدکند:

1: محیط مدرسه وکلاس به خودی خودرفتارهای ویژه ای رادردانش آموزان خلاق ایجادمیکندکه ممکن است دانش آموزان هارا درمحیط منزل یامحیط های دیگرنمایان سازدویابه گونه ای متفاوت نشان دهد.

2: بسیاری ازرفتارهای دانش آموزان خلاق،خاص محیط تحصیلی آن هاست وازلحاظ نوع وشدت با خصوصیات سایرافرادخلاق متفاوت است

3: آشنایی باخصوصیات بارزدانش آموزان خلاق به معلم امکان میدهدتاآن هارابهتربشناسدوبه برنامه ریزی درجهت تقویت،پرورش،تغییرواصلاح مواردلازم بپردازد.

به طورکلی دانش آموزخلاق غالبا ازطریق خصوصیات ورفتارهای زیرقابل شناسایی است:

1: ایده ها ونظرات خودرابدون ترس در کلاس مطرح می کند.

2: معمولا برای مسائل راه حل ها و پاسخ هایی متفاوت از سایر دانش آموزان ارائه می کند.

3: به فعالیت های هنری علاقه زیادی داردودراین زمینه دارای تجربه ومهارت است.

4: غالباً ایده ها و راه حل های بیش تری نسبت به سایر هم کلاسی های خود پیش نهاد

می کند.

5 : معمولاً قادر است با طنز پردازی ها و شوخی های جالب دیگران را بخنداند.

6: تمایل زیادی به تغییر نظرات معلم و یا مطالب کتاب دارد.

7: در کلاس اغلب سوالاتی غیر عادی و گاه عجیب و غریب می پرسد.

8: علاقه ی زیادی به نقاشی و ترسیم افکار و ایده های خود دارد.

9: انتقادگر است و هر نظر یا عقیده ای را به راحتی نمی پذیرد .

10:گاهی به خاطر بیان نظرات و ایده های عجیب و غریبش در نظر دانش آموزان دیگر

فردی غیر عادی جلوه می کند.

11: از قوه ی تخیل خوبی برخوردار است.

12: معمولاً در کلاس با آب و تاب صحبت می کند و سعی می کند ایده هایش را با جزئیات کامل شرح دهد.

13: داری ابتکار است و غالباً ایده ها و پاسخ های منحصر به فرد ارائه می کند.

14: حساس ، باریک بین و نکته سنج است .

15: بسیار فعال است و غالباً در آن واحد چند طرح و ایده در زمینه های مختلف را در سر می پروراند.

16: به تجربه و آزمایش علاقه ی فراوانی دارد.www.zibaweb.com

17: در نفوذ و تأثیر گذاری بر دوستان خود از توانایی زیادی برخوردار است.

18: آمادگی طرد شدن و عدم تأیید از طریق دیگران را داراست.

19: به مطالعه ی موضوعات متنوع و گوناگون علاقه مند است و زمان قابل توجهی را به این امر اختصاص می دهد.

20: از اطلاعات عمومی زیادی برخوردار است و سعی می کند که از آن ها استفاده ی عملی و کاربردی کند.

دانش آموز خلاق:قبل از این که گردو را بشکنم به این فکر افتادم که شایدبتوانم با نیمه ی پوست آن د وتا لاک پشت درست کنم

فصل دوم

ü موانع خلاقیت

ü موانع خلاقیت در محیط مدرسه

ü موانع خلاقیت در محیط خانواده

موانع خلاقیت در محیط مدرسه

1. تأکید زیاد بر نمره ی دانش آموز به عنوان ملاک خوب بودن

2. روش های تدریس سنتی و مبتنی بر معلم محوری

3. عدم شناخت معلم نسبت به خلاقیت

4. فقدان حداقل امکانات لازم برای انجام فعالیت های خلاق دانش آموزان

5. اهداف و محتوای کتاب های درسی

6. عدم توجه به تفاوت های فردی دانش آموزان

7. عدم پذیرش ایده های جدید

8. ارایه ی تکالیف درسی زیاد به دانش آموزان .

9. استهزا و تمسخر به خاطر ایده یا نظر اشتباه

دانش آموز خلاق :به خانم معلم گفتم که نقاشی خواب دیشب خودم راکشیده ام. اما او هم مثل بقیه ی بچه ها مرا مسخره کرد ؛ من هم

آن را پاره کردم و به جای آن یک خانه و یک درخت کشیدم

موانع خلاقیت در محیط خانواده

1. تأکید بیش از حد والدین بر هوش و حافظه ی کودک

2. ایجاد رقابت میان کودکان

3. تأکید افراطی بر جنسیت کودک

4. قرار دادن قوانین خشک و دست وپاگیر

5. عدم آشنایی والدین با مفهوم واقعی خلاقیت

6. انتقاد مکرر از رفتارهای کودک

7. بیهوده شمردن تخیلات کودک

8. عدم شناسایی علائق درونی کودک

9. عدم وجود حس شوخ طبعی در محیط منزل

10.تحمیل نقش بزرگ سال به کودک.

به تخیل کودکان خود پروبال بدهید ؛ آن وقت از پروازبلند آن ها شگفت زده خواهید شد

فصل سوم

*اصول پرورش خلاقیت در کلاس درس

*ویژگی های معلم پرورش دهنده ی خلاقیت

اصول پرورش خلاقیت در کلاس درس

عوامل ، اصول و روش های زیادی وجود دارد که می تواند مستقیماً کیفیت آموزش های معلم را بهبود بخشیده و بازدهی فعالیت های یاددهی _ یادگیری را در زمینه ی خلاقیت افزایش دهد. در این قسمت مهم ترین اصول و روش هایی که در این مورد وجود دارد و می تواند در فرایند رشد خلاقیت نقش تسهیل کننده و تسریع کننده داشته باشد ، بیان می گردد:

1: دانش آموزان خود را به تناسب رفتارها ، فعالیت ها و دستاوردهای خلاق آن ها مورد تشویق قرار دهید.

2: به دانش آموزان خود بیاموزید که نسبت به ایده ها و افکار خود حساس باشند و آن ها را یادداشت کنند.

3: به عنوان معلم شخصاً به فعالیت های خلاق علاقه نشان دهید و با دانش آموزان خود در انجام تمرینات خلاقیت مشارکت نمایید.

4: در مورد ماهیت خلاقیت و مفاهیم آن ، به دانش آموزان اطلاعات لازم را بدهید.

5: در کلاس خود تا حد امکان از وسایل و روش های آموزشی دیداری _ شنیداری استفاده کنید.

6: برای تخیلات و افکار نو دانش آموزان ارزش و احترامی ویژه قائل باشید.

7: در کلاس خود فضایی برای ابراز شوخ طبعی پدید آورید و این حس را در خود و دانش آموزان خود فعال نگاه دارید.

8: به دانش آموزان بیاموزید که افکار و رفتارهای خود را بیش از حد مورد قضاوت و ارزش یابی قرار ندهند.

9: با دانش آموزان خود از روش پرسش و پاسخ استفاده کنید و آن ها را به پرسیدن سوالاتشان ترغیب نمایید.

10: آن ها را عادت دهید که برای حل مسایل ، همواره راه های متعددی را جست و جو کنند.

11: تفاوت های فردی میان دانش آموزان را در نظر داشته باشید و به فردیت هر یک از آن ها احترام بگذارید.

12: تا حد امکان به دانش آموزان امنیت و آزادی عمل بدهید و از وضع مقررات خشک و محدود کننده در کلاس خودداری کنید.

13: دانش آوزان را به دست کاری و تغییر عقاید و اشیا تشویق کنید .

14: آن ها را به مطالعه و کسب اطلاعات در زمینه های مختلف ترغیب نمایید.

15: اهمیت خلاقیت و آثار و نتایج ارزشمند تفکر خلاق را برای آن ها تبیین کنید.

16: آن ها را با زندگی نامه های افراد خلاق تاریخ آشنا نمایید.

17: دانش آموزان خود را با مسائل حل نشده روبه رو کنید و از آن ها حل های جدید بخواهید.

معلم دوست دار خلاقیت:هیچ چیز برایم جذاب تر از گوش دادن به ایده های عجیب و غریب دانش آموزانم نیست ؛ به ویژه هنگامی که با هیجان و آب و تاب در مورد آن صحبت می کنند

ویژگی های معلم پرورش دهنده ی خلاقیت

مربی یا معلمی که می خواهد یک کلاس ویژه ی پرورش خلاقیت را اداره کند و یا این که علاقه مند است در جریان تدریس روزمره ی خود به طور جدی پرورش خلافیت دانش آموزان را هم مد نظر داشته باشد، اگر چنان چه از خصوصیات و نگرش های ویژه ای که با ماهیت و فرایند خلاقیت مناسبت دارد ، برخوردار باشد ، مطمئناً در کار خود بسیار موفق تر عمل خواهد کرد . البته یک چنین معلمی حتماً لازم نیست که خودش فردی بسیار خلاق باشد، اما اگر چنان چه شخصاً از مهارت های اساسی خلاقیت برخوردار باشد و بتواند عملاً از آن ها استفاده کند .

برخی از ویژگی های معلم علاقه مند به خلاقیت که داشتن آن ها به بازدهی بیش تر کلاس و تدریس او می انجامد :

1: فردی انتقاد پذیر باشد .

2: تحمل عقاید نو دانش آموزان را داشته باشد .

3: از صبر و تحمل بالایی برخوردار باشد.

4: به تفاوت های فردی و منحصر به فرد بودن تک تک دانش آموزان اعتقاد داشته باشد.

5: از انگیزه ای قوی برخوردار باشد.

6: پذیرایی ایده ها و نظرات غیر عادی دانش آموزان خود باشد .

7: دوست دار هنر وزیبایی شناسی باشد.

8: تا حد امکان به دانش آموزان خود آزادی عمل بدهد.

9: در چند زمینه ی مختلف معلومات و مهارت داشته باشد.

10: برای هر دانش آموز احترامی ویژه قائل باشد.

11: خیال پردازی دانش آموزان را تشویق کند.