نهایی سوم متوسطه دین وزندگی

امتحانات نهایی سوم۱۳۸۷-۱۳۸۴باجواب تشریحی وتفکیک سئوالات هردرس

«باسمه تعالی»

سؤالات و پاسخ‌های امتحان نهایی کشوری درس: قرآن و تعلیمات دینی (3) دین و زندگی

کلیه رشته‌ها                                                                          تاریخ امتحان:  8 / 10/ 1384

1 ـ   چرا انسان نیاز به هدایت الهی دارد، توضیح دهید؟  (1  نمره)

انسان دارای قوه‌ی تفکر و تعقل است و برای اینکه عقل بتواند درباره‌ی مسئله‌ای حکم قطعی و یقینی بدهد، به اطلاعات درست و قطعی نیازمند است . برای مثال، اگر بخواهد به سؤال‌های مربوط به زندگی پس از مرگ و جهان آخرت پاسخ دهد، به اطلاعات کافی درباره‌ی آن جهان نیاز دارد. در این جاست که نیاز به هدایت ویژه‌ی الهی برای نوع انسان پدید می‌آید. (5/0 نمره) خداوند پیامبرانی را به سوی انسان‌ها می‌فرستد و تمامی اطلاعاتی را که آن‌ها بدان نیازمندند، در اختیارشان قرار می‌دهد تا عقل در مسیر خود به سوی هدف و مقصد، دچار گمراهی نشود و به سعات و نیک بختی رسد. (5/0 نمره)

2 ـ عواملی را که سبب شد شریعت پیامبر اکرم(ص) جاویدان باشد، ذکر کنید.                     (1  نمره)

            1 ـ آمادگی جامعه‌ی بشری برای دریافت برنامه‌ی کامل زندگی                  2 ـ حفظ قرآن کریم از تحریف      3 ـ وجود امام معصوم(ع) پس از پیامبر اکرم(ص)                   4 ـ پیش‌بینی راه‌های پاسخ‌گویی به نیازهای زمانه (ذکر هر مورد 25/0 نمره)

3 ـ چرا داشتن معجزه برای پیامبران ضروری است؟                   (1  نمره)

زیرا هر یک از پیامبران الهی به نشانه و بیّنه ای نیاز دارند که نشان دهد آنان از طرف خدا آمده‌اند و در ادعای خود راستگو و صادق‌اند. انسان‌های حقیقت طلب، وقتی با دعوت پیامبران مواجه می‌شدند، از آنان نشانه‌ای می‌خواستند که ارتباطشان را با خدا اثبات کند. پیامبران به اذن خدا کارهای خارق‌العاده که مخالفان از مقابله با آن عاجز بودند، انجام می‌دادند. آن‌ها چون این نشانه‌ها را می‌دیدند، به پیامبران اعتماد می‌کردند و به آن‌ها ایمان می‌آوردند. (1 نمره)

4 ـ از قلمرو‌های رسالت پیامبر اکرم(ص) تعلیم و تبیین تعالیم دین را توضیح دهید.    (1  نمره)

            پیامبر اکرم(ص)، تنها رساننده‌ی وحی نبود بلکه وظیفه‌ی تفسیر و تبیین قرآن کریم را نیز بر عهده داشت تا مردم بتوانند به معارف بلند این کتاب آسمانی دست یابند و جزئیات احکام و قوانین را بفهمند و شیوه عمل کردن به آن را بیاموزند از این رو، گفتار و رفتار پیامبر(ص) اولین و معتبرترین مرجع علمی برای فهم عمیق آیات الهی است پس ایشان اولین و بزرگ‌ترین معلم قرآن بوده است.  (1  نمره)

5 ـ آیه‌ی «اِنّما یُریدُ اللهُ لِیُذهبَ ... »‌ را تکمیل و ترجمه کنید.  (1  نمره)

            .........عَنکُم الرِّجْسَ اَهْلَ الْبَیْتِ وَ‌یُطَهِّرَکُمْ تَطهیراً    (5/0)

همانا خدا اراده کرده که دور گرداند از شما پلیدی و ناپاکی را و شما را کاملاً‌پاک و طاهر قرار دهد. (5/0)

6 ـ دو مورداز اشکالات اساسی راکه به علت ممنوعیت نوشتن احادیث پیامبر اکرم(ص) بوجودآمد، بنویسید. (1نمره)

  الف ـ احتمال خطا افزایش یافت و در نتیجه کلمات جا به جا و برخی عبارت‌ها و گاه خود احادیث فراموش می‌شدند

ب ـ شرایط مناسب برای جاعلان حدیث فراهم می‌آمد که براساس اغراض شخصی به جعل یا تحریف حدیث بپردازند یا از ذکر برخی احادیث خودداری کنند.

ج ـ نوشته نشدن حدیث سبب می‌شد که مدرک و منبعی که از طریق آن بتوان احادیث درست را از نادرست تشخیص داد، در دست نباشد.

د ـ مهم‌تر از همه این که مردم و محققان از یک منبع مهم هدایت بی‌بهره می‌ماندند و به ناچار، سلیقه‌ی شخصی را در احکام دینی دخالت می‌دادند. (ذکر دو مورد به دلخواه هر کدام 5/0 نمره)

7 ـ‌ تقیه چیست و چرا ائمه (علیهم‌السلام) گاهی از این روش استفاده می‌کردند؟  (1 نمره)

            ائمه‌ی بزرگوار ما از زمان امام سجاد(ع) بخشی از مبارزه‌ی خود را بنابر اصل تقیه پیش می‌بردند؛ یعنی می‌کوشیدند آن بخش از اقدامات و مبارزات خود را که دشمن به آن حساسیت دارند؛ مخفی نگه دارند به گونه‌ای که در عین ضربه زدن به دشمن، کمتر ضربه بخورند. (5/0) امامان ما با مخفی نگه داشتن ارتباطشان با یاران خود نمی‌گذاشتند حاکمان بنی امیه و بنی عباس یاران صمیمی، قابل اعتماد و فداکار را شناسایی کنند و به شهادت برسانند. (5/0)

8 ـ‌ آیا غیبت اما عصر(عج) به معنای عدم «حضور» ایشان است، توضیح دهید.  (1 نمره)

            خیر ـ غیبت در مقابل ظهور است، نه حضور. امام را غایب نامیده‌اند؛ زیرا ایشان از نظرها غایب‌اند، نه این که در جامعه حضور ندارند. ایشان چون خورشید عالم تاب انوار هدایت و رهبری خود را به خصوص بر شیعیان می‌تاباند. (1  نمره)

9 ـ‌توضیح دهید آیا اعتقاد به موعود و منجی در همه ادیان وجود دارد؟  (1 نمره)

            پیامبران الهی برای تحقق وعده‌های، الهی از طرح خاصی برای پایان تاریخ سخن گفته‌اند آنان می‌گویند که در پایان تاریخ در حالی که شرایط کاملاً آماده شده است یک ولی الهی ظهور می‌کند و حکومت جهانی و عادلانه تشکیل می‌دهد که فقط براساس دین خدا اداره می‌شود. با وجود اعتقادات مختلف، همه در اصل الهی بودن پایان تاریخ و ظهور ولی خدا برای برقراری حکومت جهانی اتفاق نظر دارند.  (1 نمره)

10 ـ چهار مسئولیت شخص منتظر در دوره‌ی غیبت امام عصر(عج) را نام ببرید.  (1 نمره)

            1 ـ تقویت ایمان               2 ـ ایجاد آمادگی              3 ـ تقویت معرفت و محبّت به امام                            4ـ پیروی از امام عصر(عج)           5 ـ دعا برای ظهور امام                               (ذکر 4 مورد کافی است هر کدام 25/0 نمره)

11 ـ منظور از تقلید در احکام دینی چیست واز چه کسانی می‌توان تقلید کرد؟                      (2  نمره)

            کسانی که خود در احکام دینی متخصص نیستند، به فقیهان مراجعه می‌کنند تا اعمال آنان موافق موازین دین باشد. به این مراجعه پیروی یا تقلید می‌گویند. (1 نمره) از فقیهان، که با تفکر در آیات و روایات و با کمک گرفتن از موازین دقیق عقل، احکام را به دست می‌آورند و در اختیار مردم قرار می‌دهند. (1 نمره)

12 ـ میان انتخاب ولی فقیه و مرجع چه تفاوتی وجود دارد؟  (2  نمره)       انتخاب مرجع یا مجتهد یک وظیفه‌ی شخصی است و هر کس از راه‌هایی که معین شده است،‌ مرجع خود را شناسایی می‌کند و هر زمان هم که فقیهی دیگر را اعلم دانست به او مراجعه می‌نماید. به همین جهت، نیازی نیست که همه‌ی مردم از یک مرجع، پیروی کنند.

(1 نمره)  اماولی فقیه که رهبر و مسؤول اداره‌ی جامعه است، نمی‌تواند متعدد باشد و این لازمه‌ی نظام اجتماعی و اجرای قانون واحد در جامعه است. بر این اساس، یکی از فقها در انتخابی عمومی، عهده‌دار منصب ولایت فقیه می‌شود. (1 نمره)

13 ـ کرامت نفس به چه معناست و چه رابطه‌ای با گناه دارد؟  (1 نمره)

کرامت نفس به معنای شناخت قدر و منزلت انسان در پیشگاه خدا و ایمان به آن است، به گونه‌ای که هر چیز دیگری در چشم انسان، کوچک و حقیر باشد و او از توجه و تمایل بدان احساس پستی و حقارت کند. (5/0) انسان کریم پروا دارد که در حضور خداوند گناه کند، شرم می‌کند که خداوند گناه او را ببیند. انسان صاحب کرامت که می‌داند نمی‌توان کاری از خداوند مخفی کرد، می‌کوشد قدر خود را حفظ کند و به گناه آلوده نشود. (5/0)

14 ـ آیه « مَنْ کانَ یُریدُ الْعزَّةَ فلِلهِ الْعزَّةُ جَمیعاً » را ترجمه کنید و پیام آن را بنویسید. (1 نمره)

هر کس عزت را می‌خواهد پس تمام عزت از آن خداست. (5/0) پیام آیه عبارت است از : «راه اصلی کسب عزّت و کرامت بازگشت به سوی خدا و قبول فرمان‌های اوست.» (5/0)

15 ـ چگونه نیاز به آرامش و انس روحی با همسر موجب تشکیل خانواده می‌شود؟ (1  نمره)

            نیاز برتری که زن و مرد را به بودن در کنار یک دیگر فرا می‌خواند، آرامشی است که بدین وسیله به دست می‌آید. این آرامش، تنها با بودن در کنار همسر حاصل می‌شود و راه دیگری برای دست‌یابی به آن نیست. اگر فردی غرق در لذت‌های جنسی باشد امّا مجرّد زندگی کند، باز هم نوعی بی‌قراری درونی او را آزار می‌دهد و جای خالی همسر را در کنار خود حس می‌کند.  (1 نمره)

16 ـ چهارموردازمعیارهای همسرشایسته راباتوجه به روایات معصومین (علیهم‌السلام) نام ببرید.  (1 نمره)

            دین‌داری ـ اخلاق نیکو ـ کُفو یا هم شأن بودن ـ پاک دامن ـ توانایی بر تأمین زندگی (ذکر چهارمورد کافی است هر مورد 25/0 نمره)

17 ـ چهار شرط اصلی پیمان ازدواج را بنویسسد. (1  نمره)

            1 ـ اعلام رضایت دختر و پسر و اجباری نبودن ازدواج برای هیچ کدام.                               2 ـ فریب‌کاری نکردن و طرح عیب‌هایی که ممکن است هر یک از دختر و پسر داشته باشند.                                    3 ـ اذن پدر برای ازدواج دختر.                    4 ـ صداق یا مهریّه‌ی زن.        (هر مورد 25/0 نمره)

18 ـ از وظایف مرد در خانواده نقش پدری را توضیح دهید.    (1 نمره)

            تربیت متعادل فرزندان وقتی انجام می‌گیرد، که هر کدام از پدر و مادر نقش خود را در تربیت بر عهده بگیرند و در انجام آن کوتاهی نکنند. پدر نباید تصویر کند که فقط نان‌آور خانواده است. بلکه باید با برقراری ارتباط درست با فرزندان، عواطف پدری را به آنها منتقل کند.  (1 نمره)

جمع نمره   20 

قابل توجه مصححین محترم؛                                                                                                                                                                                                                                                                                   

نوشتن عین عبارات کتاب الزامی نیست. چنانچه دانش‌آموزان به مفهوم سؤالات پاسخ دهند نمره لحاظ شود.    با تشکر

«باسمه تعالی»

سؤالات و پاسخ‌های امتحان نهایی کشوری درس: قرآن و تعلیمات دینی (3) دین و زندگی

کلیه رشته‌ها                                                                                                                       تاریخ امتحان:  1 /3 / 1385

با توجه به آیات زیر به سؤالات پاسخ دهید:             (5/2 نمره)

1 ـ یا ایها الرَّسولُ بَلّغ ما اُنزِلَ اِلَیکَ مِن رِبِّکَ وَ اِن لَم تَفعَل فما بَلَّغتَ‌ رَسالتَهُ...  (مائده 67)

....................آنچه از پروردگارت بر تو نازل شده ابلاغ کن........................

الف ـ ترجمه‌ی آیه را کامل کنید.

ب ـ این آیه به کدام مأموریت مهم پیامبر(ص) اشاره دارد؟

2 ـ وَ نُریدُ اَنْ نَمُنَّ عَلیَ اَلَّذینَ اسْتُضْعِفوا فِی الْاَرضِ وَ نِجْعَلَهُمْ أئمَّه وَ نَجْعَلَهُمُ الْوارِثینَ. (قصص 5)

و می‌خواهیم منت نهیم بر کسانی که ناتوان شمرده شده‌اند در زمین...................

الف ـ ترجمه‌ی آیه را کامل کنید.

ب ـ پیام آیه را در مورد « آینده تاریخ » بنویسید.

1 ـ الف) ای پیامبر........... و اگر انجام ندهی پس رسالت او را به انجام نرسانده‌ای. (1)

ب) تعیین حضرت علی(ع) به عنوان جانشین خود (اشاره به محتوای حدیث غدیر) (5/0)

2 ـ الف) و قراردادیم آنها را پیشوایان و قرار دادیم آنها را وارثان (5/0)

ب) این آیه دیدگاه اسلام را درباره آینده تاریخ بیان می‌کند و اینکه در نهایت پیشوایی و رهبری از آن مستضعفان جهان خواهد بود و خواست و وعده الهی پیروزی حق بر باطل می‌باشد. (5/0)

مفاهیم زیر را تعریف کنید:   (2  نمره)

3 ـ معجزه                                               4 ـ طاغوت                                             5 ـ تقیه                                      6 ـ ولی فقیه

3 ـ پیامبران به اذن خدا کارهای خارق‌العاده که مخالفان از مقابله با آن عاجز بودند، انجام می‌دادند این کارها که در حکم نشانه‌های نبوت ایشان بود را معجزه می‌گویند. (5/0)

4 ـ کسانیکه به مردم فرمان می‌دهند و قانون‌گذاری می‌کنند، در حالی که خداوند آنها را تعیین نکرده و فرمان و قانونشان نشأت گرفته از قرآن، یعنی برخاسته از فرمان الهی نیست طاغوت نامیده می‌شوند. (5/0)

5 ـ ائمه بزرگوار ما می‌کوشیدند آن بخش از اقدامات و مبارزات خود را که دشمن به آن حساسیت داشت را مخفی نگه دارند به گونه‌ای که در عین ضربه زدن به دشمن، کمتر ضربه بخورند. این اصل را تقیه می‌گویند. (5/0)

6 ـ از میان فقیهان دارای شرایط، آن کس که توانایی لازم برای برپایی و اداره‌ی حکومت را دارد، براساس احکام دین رهبری جامعه را به دست می‌گیرد و به پیاده کردن قوانین الهی در جامعه اقدام می‌کند. فقیهی که این مسؤولیت را بر عهده دارد، ولی فقیه می‌نامند. (5/0)

            به سؤالات زیر پاسخ کوتاه بدهید:

7 ـ‌ وسیله‌ی فهم پیام الهی چیست و چه کسی از آن درک عمیق‌تری خواهد داشت؟  (75/0 نمره)

عقل وسیله‌ی فهم پیام الهی است (25/0) و هر کس که توان تفکر و تعقل را در خود بیشتر پرورش دهد به فهم عمیقتر و برتری از دین دست می‌یابد. (5/0)

8 ـ علل آمدن پیامبران متعدد را نام ببرید.  (75/0 نمره)

1 ـ پایین بودن سطح درک انسان‌های اولیه              2 ـ از بین رفتن تعلیمات پیامبر قبل یا تحریف کلی آن تعلیمات               3 ـ استمرار در دعوت و ترویج پیوسته‌ی آن (هر مورد 25/0)

9 ـ‌ بالاترین و برترین مقام پیامبر خدا(ص) چیست و میزان درک افراد از این مقام به چه چیزی بستگی دارد؟ (75/0نمره)

            ولایت معنوی بالاترین و برترین مقام پیامبر(ص) است (25/0) که ابعاد آن بر افراد معمولی آشکار نیست مؤمنان به میزانی که چشم باطنشان باز شود و پرده‌هایی از عالم غیب کنار رود مرتبه‌ای از این ولایت را درک می‌کنند. (5/0)

10 ـ دو مورد از مسائلی که پس از رحلت پیامبر(ص) موجب تحریف اندیشه‌های اسلامی و جعل احادیث ایشان شد را بنویسید. (1 نمره)

            1 ـ تفسیر و تبیین آیات قرآن و معارف اسلامی توسط برخی عالمان وابسته به قدرت و گروهی از علمای اهل کتاب مطابق با افکار خود یا موافق با منافع قدرتمندان

            2 ـ قدرت دادن به اندیشه‌های انحرافی توسط حاکمان ظالم بنی‌امیه و بنی‌عباس

3 ـ جعل احادیث از سوی دنیا دوستان برای نزدیکی به حاکمان

4 ـ نقل داستان‌های خرافی درباره‌ی پیامبران توسط برخی از علما در مساجد (2 مورد کافیست هر مورد 5/0)

11 ـ چه شرایطی برای مشروعیت یافتن رهبر جامعه‌ی اسلامی لازم است؟  (1 نمره)

 1 ـ فقیه عادل با تقوا باشد.2 ـ زمان شناس باشد 3 ـ با تدبیر و با کفایت باشد     4ـ شجاعت و قدرت روحی داشته باشد. (هر مورد 25/ 0)

12 ـ با توجه به روایات معصومین(ع)، چهار مورد از معیارهای همسر شایسته را نام ببرید. (1 نمره)

            دینداری ـ اخلاق خوب ـ هم کفو و هم شأن بودن (کفویت) ـ پاکدامنی ـ توانایی بر تأمین زندگی (چهار مورد کافیست هر مورد (25/0)

13 ـ « نفقه » چیست و بر عهده‌ی چه کسی می‌باشد؟ (75/0 نمره)

            هزینه‌های لازم جهت خوراک، پوشاک، مسکن و آنچه برای آسایش و رفاه شایسته‌ی همسر (زن) ضرورت دارد را نفقه گویند (25/0) و بر عهده شوهر است. (25/0)

            به سؤالات زیر پاسخ کامل دهید:

14 ـ چه رابطه‌ای میان نیاز به «کشف راه درست زندگی» با سایر نیازهای بنیادین بشر وجود دارد؟  (1 نمره)

            این نیاز در حقیقت، جامع نیازهای دیگر است چرا که راه درست زندگی راهی است که بتواند والاترین هدف را نشان دهد پشتیبان شکست‌ناپذیر را معرفی کند، از آینده تصویری روشن به دست دهد رضایت و امید را به ارمغان آورد، راه رشد و تعالی را نشان دهد و برنامه‌ی زندگی اجتماعی عادلانه و کرامت‌بخش را عرضه کند پس نیازهای بنیادین انسان با یکدیگر پیوند دارند و در یک نیاز جامع یعنی شناخت راه صحیح زندگی به هم می‌رسند. (1 نمره)

15 ـ چه کسانی می‌توانند یاران راستین امام زمان (عج) باشند؟  (1 نمره)

            کسانی که قبل از ظهور تمرین کرده و در صحنه‌ی درگیری‌های فکری و اجتماعی و نبرد دائمی حق و باطل، در جبهه‌ی حق حضوری فعال داشته باشند و با ایستادگی در مقابل شیاطین درون و برون خصائلی چون شجاعت، عزت نفس، بلند همتی و پاکدامنی را در خود پرورانده باشند. ( 1 نمره)

16 ـ به اعتقاد جامعه‌ شناسان « پویایی جامعه‌ی شیعه» در طول تاریخ به چه عواملی وابسته بوده است؟  ( 1 نمره)

            الف) گذشته سرخ ـ اعتقاد به عاشورا و آمادگی برای ایثار و شهادت در راه عدالت خواهی، آرمان‌گرایی و حقیقت جویی (5/0) ب) آینده سبز ـ باور به مهدویت و نپذیرفتن حکومت‌های طاغوتی و تلاش برای گسترش عدالت و انسانیت در سراسر جهان (5/0)

17 ـ راههای شناخت « فقیه واجد شرایط » را بنویسید.   (5/1 نمره)          

            1 ـ خود ما به اندازه‌ای از علم فقیه اطلاع داشته باشیم که بتوانیم فقیه دارای شرایط را بشناسیم و تشخیص دهیم.    2 ـ از دو نفر عادل و مورد اعتماد که بتوانند فقیه واجد شرایط را تشخیص دهند، بپرسیم.  3 ـ یکی از فقیهان، آن چنان مشهور باشند که انسان مطمئن شود و بداند که این فقیه، دارای شرایط است. (هر مورد 5/0)

18 ـ چرا نظام اسلامی را « مردم سالاری دینی »‌ نامیده‌اند؟  (1  نمره)

            حکومت مردم سالار حکومتی است که در آن خواست اکثریت مردم بر سرنوشت جامعه حاکم است،‌ نه خواست و اراده‌ فرد یا گروهی خاص. این ویژگی در نظام اسلامی کاملاً تحقق دارد، با این تفاوت که مبنای نظام اسلامی، حاکمیت اراده و قانون الهی بر همه‌ی بخش‌های جامعه، با خواست و قبول مردم است. به همین جهت این نظام مردم سالاری دینی نامیده شده است. ( 1 نمره)

19 ـ « کرامت نفس »‌ را تعریف کرده و رابطه‌ی آن را با مفاهیم زیر بنویسید: ( 2  نمره)

الف) گناه                                                                                                                                                                        ب) پیمان شکنی

            کرامت نفس به معنای شناخت قدر و منزلت آدمی و ایمان به آن است به گونه‌ای که هر چیز دیگری در چشم انسان حقیر و کوچک باشد و از توجه و تمایل بدان احساس پستی و حقارت کند. (1 نمره)

الف: انسان کریم پروا دارد که در حضور خداوند گناه کند، شرم می‌کند که خداوند گناه او را ببیند پس هر چه کرامت نفس بیشتر باشد آدمی کمتر مرتکب گناه می‌شود. (5/0)

ب: انسانی که کرامت نفس دارد با خدا پیمان بست ه است، پیمان شکنی و بی وفایی نمی‌کند، زیرا آن را مخالف کرامت خود می‌یابد. بنابراین یکی از راه‌های ماندگاری بر پیمان، تقویت احساس کرامت و عزت است. (5/ 0)

20 ـ عالی‌ترین زمینه برای تشکیل خانواده را بیان کرده توضیح دهید.  ( 1  نمره)

            تسهیل در رشد معنوی و اخلاقی (5/0) عالی‌ترین زمینه براش تشکیل خانواده نیاز به فرصتی مناسب برای رشد معنوی، اخلاقی و اجتماعی زن و مرد و فرزندان است . خانواده، فضایی ایجاد می‌کند که نه تنها فرزندان، بلکه پدر و مادر نیز می‌توانند فضایل اخلاقی خود را تقویت کنند و رشد دهند (5/0)

21 ـ چرا نباید میان بلوغ طبیعی و فکری با زمان ازدواج فاصله زیاد شود؟                (1 نمره)

            ازدواج، برای رفع یک نیاز طبیعی و پاسخگویی به قانون خلقت انجام می‌شود اگر به این نیاز طبیعی در زمان و موقعیت مناسب پاسخ داده نشود، مانند سایر نیازها، اختلالات و مشکلات خاص خود را بدنبال دارد و آسیب‌های جبران ناپذیر روانی، اخلاقی و اجتماعی وارد می‌کند. برخی از زمینه‌های پیوند خانواگی مانند نیاز جنسی و آرامش روحی و روانی ناشی از کنار همسر بودن، اندکی پس از دوران بلوغ آغاز می‌شود. پاسخگویی به این نیازها را نمی‌توان چندان به تأخیر انداخت.(1)

جمع نمره  20

قابل توجه مصححین محترم؛                                                                                                                                                                                                                                                                                   

نوشتن عین عبارات کتاب الزامی نیست. چنانچه دانش‌آموزان به مفهوم سؤالات پاسخ دهند نمره لحاظ شود.    با تشکر

«باسمه تعالی»

سؤالات و پاسخ‌های امتحان نهایی کشوری درس: قرآن و تعلیمات دینی (3) دین و زندگی

کلیه رشته‌ها                                                                                                                       تاریخ امتحان: 1 / 6 / 1385

با توجه به آیات زیر به سؤالات پاسخ دهید:    ( 3  نمره)

1 ـ « قالَ‌ رَبُّنا الَّذی اَعطی کُلَّ شَی‌ءٍ خَلْقَهُ ثُمَّ هَدی. » (آیه 50 سوره طه)

الف) ترجمه‌ی آیه را بنویسید.

ب) این آیه به چه مطلبی در مورد «هدایت» اشاره دارد.

2 ـ‌ « مَنْ عَمِلَ صالحاً مِنْ ذَکَرٍ اَوْ اُنثی وَ هُوَ مُؤمِنٌ فَلَنُحْیینَّه حَیاةً طَیِّبةً ... » (آیه 97 سوره نحل)

...............................................................................او را با یک زندگی پاک حیات می‌بخشیم................

الف) ترجمه‌ی آیه را کامل کنید.

ب) آیه فوق به چه مطلبی در مورد « منزلت حقیقی» انسان اشاره دارد.

            1 ـ الف) گفت پروردگار ما آن کسی است که هر چیزی را حیات بخشیده و سپس هدایت کرده است. (1)

            ب) خداوند هر مخلوقی را هدایت می‌کند. (هدایت یک اصل عام و همگانی در نظام خلقت است) (5/0)

            2 ـ الف) هر کس از زن و مرد کار نیکی انجام دهد در حالیکه ایمان دارد. (1)

ب) زن یا مرد بودن نشانه نزدیکی و قرب به خداوند نیست و به این خاطر به کسی پاداش خاصی داده نمی‌شود، ارج و منزلت زن و مرد به میزان ایمان و عمل صالح آنهاست. (5/0)

مفاهیم زیر را تعریف کنید:   (5/1 نمره)

3 ـ تحدّی                                               4 ـ تقلید                                                5 ـ کرامت نفس

            3 ـ پیامبر اسلام(ص) از مخالفان می‌خواهد اگر در الهی بودن کتاب قرآن شک دارند، یک سوره مانند آن بیاورند این دعوت به مبارزه را تحدّی می‌گویند. (5/0)

            4 ـ کسانی که خود در احکام دین متخصص نیستند به متخصصان (فقیهان) مراجعه می‌کنند تا اعمال آنها موافق موازین دین باشد به این مراجعه پیروی یا تقلید می‌گویند. (5/0)

            5 ـ به معنای شناخت قدر و منزلت انسان در پیشگاه خدا و نظام خلقت و ایمان به آن است به گونه‌ای که هر چیز دیگری در نظر انسان کوچک و حقیر باشد (5/0)

به سؤالات زیر پاسخ کوتاه دهید:  

6 ـ « قلمروهای رسالت پیامبر(ص)»‌ را نام برده و بنویسید آیه « ... یَتلوا عَلَیْهِمْ آیاتِهِ وَ یُزَکّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ‌ وَالْحِکْمَةَ...» به کدام یک از آنها اشاره دارد؟  (25/1 نمره)

            1 ـ دریافت و ابلاغ وحی                2 ـ مرجعیت علمی                        3 ـ ولایت و رهبری جامعه  4 ـ ولایت معنوی                                     و آیه اشاره به مرجعیت علمی دارد (هر مورد 25/0)

7 ـ‌ دو مورد از نکاتی که پیامبر اکرم(ص) در ارتباط با قرآن و اهل بیت(ع) در « حدیث ثقلین» بیان فرمودند را بنویسید.(1 نمره)

            1 ـ قرآن و اهل بیت دو چیز گرانبها است که پیامبر(ص) در میان امت به جا گذاردند.

            2 ـ قرآن و اهل بیت همواره با هم‌اند و از هم جدا نمی‌شوند.

            3 ـ چون قرآن همیشگی است وجود معصوم نیز در کنار آن همیشگی خواهد بود.

            4 ـ هر کسی به آن دو تمسک جوید هرگز گمراه نمی‌شود.... (دو مورد کافی است هر مورد 5/0)

8 ـ‌ امامان بزرگوار ما « در مجاهده برای برقراری حکومت عدل »‌ از چه اصولی تبعیت می‌کردند؟ (فقط نام ببرید.) (1نمره)

            1 ـ عدم تأیید حاکمان

            2 ـ معرفی خود به عنوان امام بر حق

            3 ـ آگاهی بخشی به مردم

            4 ـ انتخاب شیوه‌های درست مبارزه  (هر مورد 25/0)

9 ـ‌ مهر و عشق به امام زمان(عج) در « شخص منتظر» چه تغییراتی پدید می‌آورد؟ (75/0 نمره)

            1 ـ شخص عاشق برای جلب رضایت امام تلاش کند.

            2 ـ شخص عاشق امام را اسوه‌ی خود قرار دهد و خصائل مطلوبی را که در او می‌بیند، در خود به وجود آورد.

            3 ـ او را فعال و با نشاط کند و امید به آینده‌ی زیبا را در او افزایش می‌دهد. (هر مورد 25/0)

10 ـ « تمایلات حقیقی انسان»‌ چند دسته است آنها را بنویسید.  (5/0 نمره)

            تمایلات حقیقی انسان دو دسته است:

            1 ـ تمایلات عالی                         2 ـ تمایلات دانی  (هر مورد 25/0)

به سؤالات زیر پاسخ کامل دهید:

11 ـ « مصونیت از گناه و خطا» در پیامبران به چه صورتی است توضیح دهید. (1)

            پیامبران با وجود مقام و منزلتی که دارند، انسان‌اند و کارهای خود را با اختیار انجام می‌دهند اما با بهره‌مندی از الطاف الهی به چنان مرتبه‌ای از علم، ایمان و تقوا رسیده‌اند که هیچ‌گاه به سوی گناه نمی‌روند همچنین از چنان بینش عمیقی برخوردارند که به خطا و اشتباه گرفتار نمی‌شوند. (1)

12 ـ تفاوت اساسی حکومت بنی‌امیه و بنی‌عباس با رهبری رسول خدا(ص) در چه چیزهایی بود؟ (ذکر دو مورد کافیست)(1 نمره)

            1 ـ حکومت پیامبر خدا(ص) بر پایه‌ی برابری و مساوات بود و ملاک کرامت تقوا بود.

            2 ـ پیامبر(ص) مردم را به مبارزه و ستم فرا می‌خواندند.

3 ـ آنان که نزد اشرف مکه و مدینه منزلت بالایی نداشتند و بی‌ارزش تلقی می‌شدند نزد پیامبر(ص) صاحب منزلت شدند. (دو مورد کافی است هر مورد 5/0)

13ـ غیبت امام زمان(عج) در مقابل « ظهور» است یا « حضور» توضیح دهید. (1 نمره)

       غیبت در مقابل ظهور است نه حضور امام را غایب نامیده‌اند زیرا ایشان از نظرها غائب است نه اینکه در جامعه حضور ندارند ایشان چون خورشید عالم‌تاب انوار هدایت و رهبری خود را به خصوص بر شیعیان می‌تاباند به عبارت دیگر این انسان‌ها هستند که امام را نمی‌بینند، نه این که ایشان در بین مردم حضور نداشته باشند. (1)

14 ـ پیامبران برای « تحقق وعده‌های الهی» در پایان تاریخ از چه طرح خاصی سخن گفته‌اند؟ (1 نمره)

            پیامبران الهی، برای تحقق وعده‌های الهی، از طرح خاصی برای پایان تاریخ سخن گفته‌اند. آنان می‌گویند که در پایان تاریخ، در حالی که شرایط کاملاً آماده شده است، یک ولی الهی ظهور می‌کند و حکومت جهانی و عادلانه‌ای تشکیل می‌دهد که فقط براساس دین خدا اداره می‌شود. (1)

15 ـ با توجه به احادیث « شرایط مرجع و فقیهی که شایسته پیروی است » را بنویسید. (5/1 نمره)

            1 ـ با تقوا و عادل باشد؛   2 ـ زمان شناس باشد و بتواند احکام دین را متناسب با نیازهای روز استخراج کند؛   3 ـ در رشته تخصصی خود ـ‌ یعنی معارف و احکام دینی ـ از دیگران داناتر باشد. (هر مورد 5/0)

16 ـ انتخاب « ولی فقیه» به چه شیوه‌هایی انجام می‌گیرد؟ توضیح دهید. (1 نمره)

            به طور مستقیم (یک مرحله‌ای) یا غیر مستقیم (دو مرحله‌ای) از طرف مردم انتخاب می‌شود و رهبری را به دست می‌گیرد شیوه‌ی مستقیم با حضور مردم در اجتماعات و راهپیمایی‌های سراسری و شیوه غیر مستقیم شیوه‌ای است که در قانون اساسی پیش‌بینی شده است. (1)

17 ـ آیا مسئولیت مردم در نظام اسلامی با انتخاب رهبر و سایر مسئولان جامعه خاتمه می‌یابد؟ توضیح دهید. (1 نمره)

            خیر ـ مسئولیت در سلسله مسئولیتهای مسلمانان در نظام اسلامی است. مسئولیت اساسی افراد جامعه، تلاش برای دوام نظام، رشد و پیشرفت آن در همه‌ی ابعاد زندگی اجتماعی است. (1)

18 ـ چگونه می‌توان « کرامت و عزت نفس» را پرورش داده و تقویت کرد؟             ( 1 نمره)

            چون سرچشمه‌ی عزت خداوند است پس راه و روش کسب عزت و کرامت نفس بازگشت به سوی خدا و قبول فرمانهای اوست. هر کس که در این بازگشت مصمم‌تر و اطاعتش از خدا بیش‌تر باشد کرامت و عزتش بیش‌تر است. (1)

19 ـ با توجه به آموزه‌های پیشوایان دین درباره هر یک از موارد زیر توضیح دهید:  (5/1 نمره)

الف) مشورت با پدر و مادر در مورد « انتخاب » همسر

ب) دو راه مناسب برای « شناخت » همسر

            الف) پیشوایان دین از ما خواسته‌اند که در مورد همسر آینده با پدر و مادر خود مشورت کنیم و به انتخابی دست بزنیم که رضایت و خرسندی آنان را به دنبال داشته باشد. پدر و مادر به علت علاقه و محبت به فرزند، معمولاً‌ مصالح و خوش‌بختی او را در نظر می‌گیرند و به علت تجربه و پختگی‌شان، بهتر می‌توانند خصوصیات افراد را دریابند و عاقبت ازدواج را پیش‌بینی کنند. (1)

ب) 1 ـ تحقیق درباره‌ی خانواده‌ی همسر و موقعیت اعضای خانواده در محل زندگی و محل کار.

            2 ـ شناخت دوستان همر و کسانی که او با آن‌ها معاشرت بیش‌تری دارد.

       3 ـ تحقیق درباره‌ی روحیات و خُلقیات همسر در محیط کار یا محل تحصیل.

       4 ـ معاشرت خانواده‌های دو طرف با یکدیگر و بهره‌بردن از تجارب پدر و مادر در این معاشرت‌ها.

       5 ـ مشورت با افراد قابل اعتماد و کاردان.6 ـ گفت و گو با یکدیگر در جلسات حضوری و طرح نظریات و دیدگاه‌ها درباره‌ی موضوعات مختلف (دو مورد کافیست هر مورد 25/0)

20 ـ مهمترین « وظیفه مشترک زن و مرد » در خانواده چیست؟  ( 1 نمره)

            برنامه‌ریزی برای رشد و تعالی خود و فرزندان ـ مهم‌ترین وظیفه پدر و مادر، ایجاد زمینه‌ی مناسب برای رشد و تعالی خانواده است و همه‌ی نقش‌های قبلی برای به انجام رساندن این وظیفه است. (1)

جمع نمره  20

«باسمه تعالی»

سؤالات و پاسخ‌های امتحان نهایی کشوری درس: قرآن و تعلیمات دینی (3) دین و زندگی

کلیه رشته‌ها                                                                                                                       تاریخ امتحان: 9/ 10 / 1385

با توجّه به آیات زیر سؤالات را پاسخ دهید:   ( 3 نمره)

1 ـ « یا اَیُّها الَّذینَ ءآمَنوا أَطیعوا اللّهَ و أَطیعوا الرَّسولَ‌ وَ‌ اُولِی الاَمْرِ مِنْکُمْ.... » (سوره نساء آیه‌ی 59)

« ................................................................. و صاحبان امر که از شمایند. »

الف) ترجمه‌ی آیه را کامل کنید.

ب) پیام آیه فوق را بنویسید.

 الف) ای کسانیکه ایمان آورده‌اید، خدا را اطاعت کنید و اطاعت کنید پیامبر را .... (1)

ب) هر مسلمانی، در هر عصر و زمانی که زندگی می‌کند، باید در کارهای خود فرمانبردار خداوند، پیامبر اکرم(ص) و ولی امر باشد. (5/0)

2 ـ « مَنْ کانَ یُریدُ‌الْعِزَّةَ‌فَلِلّهِ الْعِزَّةُ جَمیعاً » . (سوره فاطر آیه‌ی 10)

«.............................................» .

الف ) آیه را ترجمه کنید.

ب) آیه در مورد « عزّت » چه می‌فرماید؟

 الف) هر کس عزت و سربلندی را می‌خواهد، پس تمام عزت از آن خداست . (1)

ب) این آیه سرچشمه عزت را خداوند معرفی می‌کند و می‌فرماید هر کس به دنبال عزت است باید به این سرچشمه مراجعه کند. (5/0)

مفاهیم زیر را تعریف کنید:   (5/1 نمره)

3 ـ ویژگی‌های فطری                                             2 ـ تقیه                                                  3 ـ مرجع تقلید

            3 ـ ویژگی‌هایی که انسان‌ها با آنها آفریده می‌شوند و نوع خلقت آنها به گونه‌ای است که این خصوصیات را به همراه دارند را «ویژگیهای فطری» می‌گویند. (5/0)

            4 ـ ائمه می‌کوشیدند آن بخش از اقدامات و مبارزات خود که دشمن به آن حساسیت دارد را مخفی نگه دارند به گونه‌ای که در عین ضربه زدن به دشمن، کمتر ضربه بخورند این شیوه را « تقیه»‌ می‌نامند. (5/0)

            5 ـ فقیهانی که با تفکر در آیات و روایات و با کمک گرفتن از موازین دقیق عقل، احکام را به دست می‌آورند و در اختیار مردم قرار می‌دهند و مردم نیز در احکام دین از آنان تقلید یا پیروی می‌کنند، را « مرجع تقلید» می‌گویند. (5/0)

به سؤالات زیر پاسخ کوتاه دهید:  

6 ـ منظور از « حجت آشکار»‌ و « حجت نهان» در کلام امام کاظم(ع) چیست؟ (5/0 نمره)

            منظور از حجت آشکار، رسولان و انبیا و ائمه‌اند و منظور از حجت نهان، همان عقل انسان‌هاست. (5/0)

7 ـ‌ قلمروهای رسالت پیامبر اکرم (ص) را نام ببرید. (1 نمره)

            1 ـ دریافت وحی و رساندن آن به مردم 2 ـ تعلیم و تبیین تعالیم دین (مرجعیت علمی)  3 ـ ولایت و سرپرستی جامعه برای اجرای قوانین الهی (ولایت ظاهری) 4 ـ ولایت معنوی  (هر مورد 25/0) (1)

8 ـ‌ دو مورد از اشکالات اساسی که به سبب ممنوعیت نوشتن احادیث پیامبر اکرم(ص) به وجود آمد، را بنویسید. (1 نمره)

            الف) احتمال خطا افزایش یافت و در نتیجه کلمات جابه‌جا و برخی عبارت‌ها و گاه خود احادیث فراموش می‌شدند.

            ب) شرایط مناسب برای جاعلان حدیث فراهم می‌آمد که براساس اغراض شخصی به جعل یا تحریف حدیث بپردازند یا از ذکر برخی احادیث خودداری کنند.

            ج) نوشته نشدن حدیث سبب می‌شد که مدرک و منبعی که از طریق آن بتوان احادیث درست را از نادرست تشخیص داد، در دست نباشد.

            د) بی‌بهره ماندن مردم و محققان از یک منبع مهم هدایت و دخالت سلیقه‌ی شخصی در احکام دینی (دو مورد کافی است) (هر مورد 5/0)

9 ـ‌ راه‌های شناخت « فقیه واجد شرایط» را بنویسید.  (5/1 نمره)

            1 ـ خود ما به اندازه‌ای از علم فقه اطلاع داشته باشیم که بتوانیم فقیه دارای شرایط را بشناسیم و تشخیص دهیم.

            2 ـ از دو نفر عادل و مورد اعتماد که بتوانند فقیه واجد شرایط را تشخیص دهند، بپرسیم.

3 ـ یکی از فقیهان، آن چنان مشهور باشد که انسان مطمئن شود و بداند که این فقیه، دارای شرایط است. (هر مورد5/0)

10 ـ‌ چرا انسان صاحب کرامت به « پیمان شکنی » دست نمی‌زند؟  (5/0 نمره)

            انسان صاحب کرامت پیمانی را که با خدا بسته است، نمی‌شکند و بی وفایی نمی‌کند، زیرا آن را مخالف کرامت خود می‌یابد.

11 ـ « زمینه‌های طبیعی» تشکیل خانواده را نام ببرید.  (1 نمره)

            1 ـ نیاز جنسی                 2 ـ نیاز به آرامش و انس روحی با همسر                     3 ـ رشد و پرورش فرزندان                                     4 ـ تسهیل در رشد معنوی و اخلاقی (هر مورد 25/0)

12 ـ چهار « نقش مرد» در زندگی مشترک را بنویسید. (1 نمره)

            1 ـ تأمین هزینه‌ی زندگی خانواده                  2 ـ مدیریت و نگاهبانی از حریم خانواده                                 3 ـ رابطه‌ی محبت‌آمیز با همسر              4 ـ نقش پدری  (هر مورد 25/0)

به سؤالات زیر پاسخ کوتاه دهید:  

13 ـ اگر خداوند یک دین برای انسان‌ها فرستاده است، پس چرا اکنون ادیان الهی مختلفی در جهان وجود دارد؟ ( ذکر یک مثال کافیست. ) (1 نمره)

            منشاء اختلاف و چند دینی، آن دسته از رهبران دینی بودند که با آمدن پیامبر جدید، در مقابل دعوت او ایستاده و او را به عنوان پیامبر نپذیرفتند. (5/0)  برای مثال وقتی حضرت عیسی(ع) در میان یهودیان ظهور کرد و آنان را به تعالیم حقیقی موسی(ع) دعوت کرد بیشتر بزرگان یهود پیامبری او را انکار کردند و با او به مبارزه برخاستند. (5/0)

14 ـ اعجازپیامبراسلام(ص)اگربه زمان خودش اختصاص داشت، چه مشکلی پیش می‌آمد؟  (5/1 نمره)

            از آنجا که پیامبر اکرم(ص) آخرین پیامبر و تعلیمات ایشان برای همه زمان‌ها و دوران بعد از اوست، (5/0) سند نبوت و حقانیت او نیز به گونه‌ای است که در همه‌ی زمان‌ها و دوران‌ها حاضر است و اگر معجزه‌ی پیامبر اکرم(ص) از نوع کتاب و علم و فرهنگ نبود نمی‌توانست شاهدی حاضر بر نبوت ایشان باشد. (1)

15 ـ علت غیبت امام عصر(عج) چیست؟ توضیح دهید. (5/1 نمره)

به سبب قدرناشناسی و ناسپاسی و در خطر بودن جان آن حضرت، خداوند آخرین ذخیره و حجت خود را از نظرها پنهان کرد (5/0) خداوند نعمت هدایت را با وجود انبیا و اولیای خود کامل کرد و راه رسیدن به رستگاری را به انسان‌ها نشان داده است علاوه بر این انبیا و امامان نه تنها راه سعادت را به مردم معرفی کردند بلکه در راه نجات مردم کوشیدند. اما ناسپاسی این مردم و قدرناشناسی آنان موجب شهادت یازده تن از ائمه شد از سوی دیگر حاکمان بنی‌عباس نیز در صدد بودند که مهدی موعود(عج) را به محض تولد از بین ببرند. (1)

16 ـ « جامعه منتظر» چگونه‌ جامعه‌ای است؟  (1 نمره)

            جامعه‌ای منتظر به واقعیت‌های ناهنجار موجود « نَه» می‌گوید و به امید فردای درخشان تلاش می‌کند. جامعه‌ی منتظر، حکومت طاغوت را برنمی‌تابد؛ در مقابل آن می‌ایستد و مقاومت می‌کند. جامعه‌ی منتظر می‌کوشد در جهت همان نوع از جامعه‌ای که انتظارش را می‌کشد حرکت کند. (1)

17 ـ میان انتخاب « ولی فقیه» و « مرجع تقلید» چه تفاوتی وجود دارد؟ (1 نمره)

            انتخاب مرجع یا مجتهد یک وظیفه‌ی شخصی است و هر کس از راه‌هایی که معین شده است مرجع خود را شناسایی می‌کند و هر زمان هم که فقیهی دیگر را اعلم دانست به او مراجعه می‌نماید. به همین جهت، نیازی نیست که همه‌ی مردم از یک مرجع پیروی کنند اما ولی فقیه که رهبر و مسؤول اداره‌ی جامعه است، نمی‌تواند متعدد باشد و این لازمه‌ی نظام اجتماعی و اجرای قانون واحد در جامعه است. بر این اساس یکی از فقها در انتخابی عمومی، عهده‌دار منصب ولایت فقیه می‌شود. (1)

18ـ آیا تشکیل حکومت اسلامی در عصر غیبت می‌تواند در زمینه‌ سازی حکومت جهانی ولی‌عصر(عج) مؤثر باشد؟ (1نمره)

            پاسخ این سؤال مثبت است؛ زیرا برقراری حکومت اسلامی، علاوه بر این که یک ضرورت اساسی در اجرای احکام اسلامی است، به مؤمنان و منتظران حضرت مهدی(عج)‌ فرصت که آنچه را برای آمادگی ظهور لازم است، فراهم سازند. (1)

19 ـ چرا « اذن پدر» برای ازدواج دختر الزامی است؟  (1 نمره)

            لطافت‌های روحی و ظرافت‌های عاطفی دختر، آن گاه که در فضای محبت و علاقه‌ی جنس مخالف قرار می‌گیرد، احتمال نادیده گرفتن برخی واقعیت‌ها و کاستی‌ها را به دنبال دارد؛ به خصوص که دختران به خاطر حیا و عزت نفس قوی خود، در ازدواج پیش قدم نمی‌شوند. طلب و درخواست از طرف پسر و پذیرش و قبول از جانب دختر است. در چنین مواقعی، پدر که بر احساسات خود غلبه دارد و نیز دارای تجارب فراوان و شناخت کامل از جنس مرد است، می‌تواند به سان باغبانی از گل لطیف و ظریف خویش مراقبت کند و به راهنمایی او بپردازد. (1)

20 ـ نقش مشترک « پدر و مادر» در خانواده چیست؟ آن را توضیح دهید.  ( 1 نمره)

            برنامه‌ریزی برای رشد و تعالی خود و فرزندان، (25/0) مهم‌ترین وظیفه‌ی پدر و مادر، ایجاد زمینه‌ی مناسب برای رشد و تعالی خانواده است و همه‌ی نقش‌های قبلی برای به انجام رساندن این وظیفه است. پدر و مادر باید با همکاری یک دیگر برنامه‌ای را تنظیم کنند که به اهداف مطلوب منجر شود. (75/0)

جمع نمره            20

مصحح محترم ضمن عرض خسته‌ نباشید نوشتن عین عبارات کتاب الزامی نیست و رساندن مفهوم پاسخ کافی می‌باشد.

« باسمه تعالی»

سؤالات و پاسخ‌های امتحان نهایی کشوری درس: قرآن و تعلیمات دینی (3) دین و زندگی

کلیه رشته‌ها                                                                                                                                   تاریخ امتحان: 1/ 3 / 1386

آیات زیر را ترجمه کنید:   (2 نمره)

1 ـ . . . . و لَن یَجْعلَ اللّهُ لِلْکافرینَ علی المؤمنینَ سَبیلاً . (نساء 141)

2 ـ و قضی ربّکَ اَلاّ تعبدوا اِلاّ ایّاهُ و بالوالدینِ احساناً . . .  (اسراء 23)

            1 ـ و هرگز خداوند قرار نمی‌دهد (5/0) برای کافران راهی (راه تسلط) بر مؤمنان (5/0)

            2 ـ و حکم کرد پروردگارت که عبادت نکنید غیر از او را (5/0) و نیکی به پدر و مادر را (5/0)

آیات زیر را تکمیل نموده و یک پیام از آن استخراج کنید.  (1 نمره)

3 ـ انَّما یُریدُ اللّهُ . . . . . . . . . . . . . وَ یُطَهّرَکُمْ تطهیراً. (احزاب 33)

            . . . . لیذهبَ عنکُم الرّجسَ اهل البیتِ . . . . . (5/0) این واقعه، عصمت حضرت علی، حضرت فاطمه و امام حسن و امام حسین علیهم‌السلام را اعلام می‌کند. ( یا هر پیام مرتبط دیگر) (5/0)

مفاهیم زیر را تعریف کنید:   (5/1 نمره)

4 ـ طاغوت                                                         5 ـ تفقّه                                                  6 ـ ولی فقیه

            4 ـ کسانی که به مردم فرمان می‌دهند و قانون‌گذاری می‌کنند، در حالی که خداوند آن‌ها را تعیین نکرده و فرمان و قانونشان نشأت گرفته از قرآن، یعنی برخاسته از فرمان الهی نیست « طاغوت» نامیده می‌شوند. (5/0)

            5 ـ تفکر عمیق در دین واحکام دینی را در اصطلاح « تفقّه» می‌گویند (5/0)

            6 ـ از میان فقیهان دارای شرایط، آن کسی که توانایی لازم برای برپایی و اداره‌ی حکومت را دارد، رهبری جامعه را به دست می‌گیرد و به پیاده کردن قوانین الهی در جامعه اقدام می‌کند. فقیهی که این مسئولیت را بر عهده دارد، « ولی فقیه» نامیده می‌شود. (5/0)

به سؤالات زیر پاسخ کوتاه دهید:

7 ـ‌ « ولی فقیه» به چند روش انتخاب می‌شود؟   (1 نمره)

            دو روش: مستقیم (یک مرحله‌ای) (25/0) در شیوه‌ی مستقیم مردم با حضور در اجتماعات و راه‌پیماهای سراسری رهبر را انتخاب می‌کنند. (25/0) و غیرمستقیم (دو مرحله‌ای) (25/0) در این شیوه مردم ابتدا نمایندگان خبره‌ی خود را انتخاب می‌کنند و آنان نیز در میان مجتهدین آن کس را که شایسته‌تر تشخیص دهند، به عنوان رهبر جامعه اعلام می‌کنند.(25/0)

8 ـ‌ آیا می‌توان « تحریکات بیرونی و شرایط اجتماعی  و اقتصادی» را عامل اصلی گناه دانست؟ ( 1 نمره)            برخی در توجیه خطا و گناه خود از عوامل تحریک کننده یا شرایط اجتماعی و اقتصادی یاد می‌کنند و خطای خود را بر دوش آن عوامل می‌گذارند. درست است که آن عوامل زمینه‌ساز گناهند اما قدرت روحی و اراده‌ی انسان می‌تواند در مقابل گناه بایستد و آن را شکست دهد. (1)

9 ـ‌ قرآن کریم راه پرورش « کرامت و عزت نفس» را چه می‌داند؟  (1 نمره)            برای یافتن عزت و پرورش آن در خود، باید به سراغ سرچشمه‌ی آن رفت. قرآن کریم می‌فرماید هر کس به دنبال عزت است، باید به سرچشمه‌ آن مراجعه کند و راه دیگری وجود ندارد، زیرا قرآن کریم تمام عزت از آن خدا می‌داند و برای دیگری که در مقابل خدا باشد، سهمی قائل نیست. (1)

10 ـ آیا تفاوت میان زن و مرد به معنای برتری یکی بر دیگری است؟  (1 نمره)

            خیر این تفاوت‌ها به معنی برتری ذاتی یکی بر دیگری نیست، بلکه برای ایفای نقش تکمیلی در خانواده و جامعه، بر اساس ویژگی‌های زیستی و روان شناختی و بهره‌مندی مناسب و به جا از توانمندی‌های متفاوت آن دو است. (1)

11 ـ « آمادگی زیستی و روحی» ازدواج نیازمند چند بلوغ است؟  ( 1 نمره)

            آمادگی زیستی و روحی ازدواج نیازمند دو بلوغ است: یکی بلوغ جنسی و دیگری بلوغ عقلی و فکری که مدتی پس از بلوغ جنسی ایجاد می‌شود و نباید فاصله‌ی میان بلوغ جنسی و عقلی با زمان ازدواج زیاد شود و تشکیل خانواده با تأخیر افتد. (1)

12 ـ « نقش مرد» در خانواده را نام ببرید. (1 نمره)

            1) تأمین هزینه‌ی زندگی خانواده                                                                   2) مدیریت و نگاهبانی از حریم خانواده                     

            3) رابطه‌ی محبت آمیز با همسر                                                                     4) محبت و نظارت پدری  (هر مورد 25/0)

به سؤالات زیر پاسخ کامل دهید:

13 ـ چرا هدایت یک « اصل عام و همگانی» در نظام خلقت است؟  (1 نمره)

            خدای جهان، خالق حکیم است. هیچ موجودی را بیهوده و عبث خلق نمی‌کند. خلق بی‌هدف، نشانه‌ی نقص و ضعف و ناآگاهی است و این ویژگی‌ها نمی‌تواند در خداوند باشد. هر مخلوقی را برای هدفی حکیمانه آفریده است و آن را به سوی هدفش هدایت می‌کند. پس هدایت یک اصل عام و همگانی در نظام خلقت است. (1)

14 ـ چرا « عصمت» در حوزه‌ی مسئولیت‌های مربوط به رسالت ضروری است؟ (ذکر دو مورد کافی است) (1 نمره)

            اگر پیامبری در دریافت و ابلاغ وحی معصوم نباشد، دین الهی به درستی به مردم نمی‌رسد و امکان هدایت از مردم سلب می‌شود.

            اگر پیامبری در مقام تعلیم و تبیین دین معصوم نباشد. امکان انحراف در تعالیم الهی پیدا می‌شود و اعتماد مردم به دین از دست می‌رود.

            اگر پیامبری در هنگام اجرای فرمان الهی معصوم نباشد، امکان دارد کارهایی مخالف دستورات الهی انجام دهد و مردم نیز از او سرمشق بگیرند و به گمراهی و انحراف مبتلا شوند. (ذکر دو مورد کافی است هر مورد 5/0) جمعاً 1 نمره

15 ـ توضیح دهید چگونه قرآن کریم « در عین نزول تدریجی، انسجام درونی» دارد؟ ( 1 نمره)

            با این که 6236 آیه قرآن کریم در طول 23 سال نازل شده و درباره‌ی موضوعات متنوعی مانند توحید، معاد، انسان، نظام خلقت، سرگذشت پیامبران، نظام اجتماعی، اخلاق و احکام سخن گفته است. با وجود این، نه تنها میان آیات آن تعارض و ناسازگاری نیست، بلکه دقیق‌تر از اعضای یک بدن یا اجزای یک درخت هماهنگ و مؤید یکدیگرند. (1)

16 ـ براساس آیه‌ی « انَّ اللّه لایغیّرُ ما بقومٍ حتّی یُغیّروا ما بانفُسِهم» علت غیبت امام زمان(عج) چیست؟  (1 نمره)   اگر اکثریت یک ملت خواستار عدالت نباشند و با ظلم مبارزه نکنند همه‌ی آنها گرفتار حاکمان ظالم و ستمگر خواهند شد و از زندگی در جامعه‌ای با قوانین عادلانه، بی نصیب خواهند ماند به همین جهت قرآن کریم می‌فرماید که تا گروهها، اقوام و ملت‌ها تغییر نکنند خداوند نیز اوضاع و شرایط زندگی آنان را تغییر نخواهد داد. بنابراین علت غیبت امام عصر(عج) عدم آمادگی روح جمعی جامعه می‌باشد. (1)

17 ـ امامان علیهم السلام از دو جهت با حاکمان زمان خود مبارزه می‌کردند آن دو جهت چیست؟ توضیح دهید.(5/1نمره)

            اوّل، از آن جهت که رهبری و اداره‌ی جامعه از جانب خداوند به آنان سپرده شده بود و لازم بود که برای انجام دادن این وظیفه به پا خیزند و در صورت وجود شرایط و امکانات، حاکام غاصب را برکنار کنند. (75/0) دوم، از آن جهت که سکوت در مقابل ظلم و زیر پا گذاشتن قوانین اسلام را گناه می‌دانستند و معتقد بودند که اگر حاکمی، حقوق مردم را زیر پا گذارد و به احکام اسلامی عمل نکند، براساس حکم امر به معروف و نهی از منکر، باید با او مقابله و مبارزه کرد. (75/0)

18 ـ توضیح دهید آیا کسانی که فقط با « دعا و گریه» منتظر ظهور حضرت ولی عصر(عج) هستند می‌توانند یاران راستین امام باشند؟  (1 نمره)

خیر زیرا کسانی که در عصر غیبت تنها با گریه و دعا سر کنند و در نبرد حق علیه باطل، عدالت خواهان علیه ستم پیشگان و پابرهنگان علیه مستکبران حضور نداشته باشند، چنین کسانی جوهره‌ی شجاعت، از جان گذشتگی و صلابت روحی را به دست نخواهند آورد و در نبرد سهمگین سپاه امام علیه ستمکاران جهان، صحنه را ترک خواهند کرد. (1)

19 ـ اعتقاد « شیعه» درباره‌ی موعود چیست؟  (1 نمره)

            اعتقاد شیعه: بنا بر سخنان صریح پیامبر اکرم(ص) و ائمه اطهار (ع) موعود و منجی انسان‌ها دوازدهمین امام و فرزند امام حسن عسکری(ع) است، حضرت مهدی(عج) هم نام پیامبر و کنیه‌ی اصلی ایشان نیز همان کنیه‌ی پیامبر یعنی ابوالقاسم است ایشان آخرین ذخیره‌ی الهی است، و با توجه خاص خداوند به حیات خود ادامه می‌دهد تا این که به اذن خداوند ظهور می‌کند و حکومت جهانی اسلام را تشکیل می‌دهد. (1)

20 ـ چرا تداوم « مرجعیت علمی» در غیبت کبری ضروری است؟  ( 1 نمره)

            دین به عنوان برنامه‌ی زندگی، به عصر پیامبر(ص) و امام (ع) اختصاص ندارد. به دست آوردن احکام آن نیز، ویژه‌ی آن دوران نیست، علاوه بر این همواره مسائل جدیدی پیش می‌آید که یک مسلمان می‌خواهد بداند دین درباره‌ی آن‌ها چه حکمی دارد. بانکداری، بیمه‌های اجتماعی، نماز در هواپیما، پیوند اعضا و خرید و فروش عضو از جمله‌ی این مسائل‌اند و یک فرد مسلمان در هنگام مواجهه با آن‌ها، نیازمند دانستن حکم اسلامی آن‌هاست. صدها سؤال وجود دارد که پاسخ دادن به آن‌ها جز با تکیه بر تخصّص عمیق و تسلط کامل بر منابع دینی مقدور نیست. این کار در اصل در اختیار پیامبر و امام معصوم است که پاسخ‌های صحیح را به مردم عرضه ‌کنند. اما در دوره‌ی غیبت کبری که مردم به امام (ع) دسترسی ندارند نیازمند راهی است که مردم از طریق آن پاسخ سؤالهای خود را دریافت کنند. (1)

21 ـ تفاوت اصلی نظام اسلامی با سایر حکومت‌های دمکراتیک در چیست؟  (1 نمره)

            تفاوت اصلی میان حکومت‌های دمکراتیک رایج در جهان و حکومت اسلامی در این است که حکومت اسلامی مسؤول اجرای قوانین اسلامی است و فقیه تابع ضوابط و قوانین دینی است و به همین جهت، این نظام مردم سالاری دینی نامیده شده است. اما دمکراسی رایج در جهان، هدف خود را تأمین خواسته‌های دنیوی مردم قرار داده است و نسبت به ارزش‌های الهی بی‌اعتناست. (1)

جمع نمره            20

« باسمه تعالی»

سؤالات و پاسخ‌های امتحان نهایی کشوری درس: قرآن و تعلیمات دینی (3) دین و زندگی

کلیه رشته‌ها                                                                                                                                   تاریخ امتحان: 1/ 6 / 1386

عبارات قرآنی زیر را ترجمه کنید:

1 ـ . . . . قُل هُوَ رَبّی لا اِلهَ اِلاّّ هُوَ عَلَیْهِ تَوَکَّلْتُ وَ‌اِلَیْهِ مَتابِ.   ( 1 نمره)

2 ـ وَ‌لِلّهِ الْعِزَّهُ وَ لِرَسولِه وَ لِلْمُؤمِنینَ وَ لکِنَّ الْمُنافِقینَ لا یَعْلَمونَ.   (1  نمره)

ترجمه آیات:

            . . . . بگو او پروردگار من است جز او خدایی نیست (5/0) بر او توکل کردم و بازگشت من به سوی اوست. (5/0)

            عزت از آن خدا و پیامبرش و مؤمنین است. (5/0) ولیکن منافقین نمی‌دانند. (5/0)

به سؤالات زیر پاسخ دهید:

3 ـ حدیث مَنْ کُنْتُ مَولاهُ . . . . . . . . . را تکمیل کرده و بنویسید درباره‌ی چه واقعه‌ای است؟  (1 نمره)

            فَهذا عَلیٌّ مَوْلاهُ (5/0) ـ درباره‌ی واقعه‌ی بزرگ غدیر و ولایت حضرت علی(ع) (5/0)

4 ـ مفاهیم « تحدّی » و « نفقه» را تعریف کنید.  (1 نمره)

            پیامبر اسلام(ص) از مخالفان می‌خواهد اگر در الهی بودن این کتاب شک دارند، یک سوره مانند آن بیاورند. این دعوت به مبارزه را « تحدّی» می‌گویند. (5/0) تأمین هزینه‌های لازم از جهت خوراک، پوشاک، مسکن و آن چه برای آسایش و رفاه همسر ضرورت دارد، یا وظیفه‌ی مالی که بر عهده‌ی مردم است را « نفقه»‌ گویند. (5/0)

5- عالیترین درجه وحی مخصوص چه کسانی است؟وبه چه معناست؟

 عالی‌ترین درجه وحی مخصوص پیامبران است (25/0)، به معنی القای معانی و معارف به قلب پیامبر از سوی خداوند و سخن گفتن خداوند و جبرئیل با اوست. (75/0)

6 ـ از عوامل جاودانگی شریعت پیامبر پیامبر اکرم(ص) « حفظ قرآن کریم از تحریف» را توضیح دهید. (1 نمره)

            در پرتو عنایت الهی و اراده‌ی خداوندی و با اهتمامی که پیامبر اکرم(ص) در جمع‌آوری و حفظ قرآن داشت و نیز در پی رشد انسان‌ها و با تلاش و کوشش مسلمانان در دوره‌های مختلف، این کتاب دچار تحریف نشد و هیچ کلمه‌ای بر آن افزوده یا از آن کم نگردید. (1)

7 ـ جنبه‌های اعجاز قرآن کریم را نام ببرید. (5/0 نمره)

نشانه‌های لفظی و ظاهری (25/0) ـ نشانه‌های محتوایی و معنایی (25/0)

8 ـ دو مورد از اشکالات اساسی نگهداری حدیث از طریق حافظه را بنویسید.  (1 نمره)

            الف) احتمال خطا در نقل احادیث افزایش یافت و امکام کم و زیاد شدن عبارت‌ها یا فراموش شدن اصل حدیث فراهم شد.

ب) شرایط مناسب برای جاعلان حدیث فراهم می‌آمد که بر اساس اغراض شخصی به جعل یا تحریف حدیث بپردازند یا از ذکر برخی احادیث خودداری کنند.

ج) نوشته نشدن حدیث سبب می‌شد که مدرک و منبعی که از طریق آن بتوان احادیث درست را از نادرست تشخیص داد، در دست نباشد.

د) مهم‌تر از همه این که مردم و محققان از یک منبع مهم هدایت بی‌بهره می‌ماندند و به ناچار، سلیقه‌ی شخصی را در احکام دینی دخالت می‌دادند. (ذکر دو مورد کافی است، هر مورد 5/0 نمره)

9 ـ‌ چرا ائمه معصومین علیهم‌السلام در مجاهده از اصل « آگاهی بخشی به مردم» تبعیت می‌کردند؟  (1 نمره)

            ائمه علیهم السلام معتقد بودند که عامل اصلی حکومت جباران و ستمگران، ناآگاهی مرم است؛ به همین جهت، در مبارزه‌ی خود علیه حاکمان، بر آگاهی مردم تکیه می‌کردند و به شیوه‌های مختلف برای آگاهی مردم تکیه می‌کردند و به شیوه‌های مختلف برای آگاهی بخشی به مردم می‌کوشیدند. (1)

10 ـ چرا غیبت امام عصر(عج) به « خورشید، پشت ابر » تشبیه شده است؟  (1 نمره)

            زیرا ایشان از نظرها غائبند نه این که در جامعه حضور ندارند ایشان چون خورشید عالم تاب انوار هدایت و رهبری خود را به خصوص بر شیعیان می‌تاباند به عبارت دیگر این انسان‌ها هستند که امام را نمی‌بینند نه این که ایشان در بین مردم حضور نداشته باشند. (1)

11 ـ آیا می‌توان « زمان ظهور» امام عصر(عج) را تعیین کرد؟ مختصراً توضیح دهید. (5/0)

            خیر، تعیین زمان ظهور در اختیار خداست و از این امور جز خداوند کس دیگری آگاهی ندارد بنابراین کسانی که زمان ظهور را تعیین می‌کنند، دروغگویند. (5/0)

12 ـ « مهر و عشق» به امام زمان(عج) در شخص منتظر سبب چه تأثیراتی می‌شود؟ (5/1 نمره)

            الف) شخص عاشق برای جلب رضایت امام تلاش کند.

            ب) شخص عاشق امام را اسوه‌ی خود قرار دهد و خصلت‌های زیبای ایشان را در خود به وجود آورد.

            ج) شوق دیدار امام، امید به آینده‌ی زبا را در او افزایش می‌دهد. ( هر مورد 5/0 نمره، جمعاً 5/1 نمره)

13 ـ راه‌های « شناخت فقیه واجد شرایط» را بنویسید. ( 5/1 نمره)

            الف) خود ما به اندازه‌ای از علم فقه اطلاع داشته باشیم که بتوانیم فقیه دارای شرایط را بشناسیم و تشخیص دهیم.

            ب) از دو نفر عادل و مورد اعتماد که بتواند فقیه واجد شرایط را تشخیص دهند، بپرسیم.

ج) یکی از فقیهان، آنچنان مشهور باشد که انسان مطمئن شود و بداند که این فقیه، دارای شرایط است. (هر مورد 5/0 نمره، جمعاً 5/1 نمره)

14 ـ منظور از « مشروعیت» و « مقبولیت» ولی فقیه را مختصراً‌ توضیح دهید. (1 نمره)

            مشروعیت یعنی این که شرایط مربوط به رهبری که دین معین کرده است را دارا باشد تا حکم او مورد پذیرش دین باشد. (5/0) مقبولیت یعنی این که رهبر باید مورد قبول و پذیرش و اعتماد و اطمینان مردم قرار گیرد. (5/0)

15 ـ میان انتخاب « ولی فقیه» و « مرجع تقلید»‌ چه تفاوتی وجود دارد؟  (1 نمره)

            انتخای مرجع یک وظیفه‌ی شخصی است و هر کس، از راه‌هایی که معین شده است، مرجع خود را شناسایی می‌کند و هر زمان هم که فقیهی دیگر را اعلم دانست به او مراجعه می‌نماید (5/0) اما ولی فقیه که رهبر و مسئول اداره‌ی جامعه است، نمی‌تواند متعدد باشد و این لازمه‌ی نظم اجتماعی و اجرای قانون واحد در جامعه است. بر این اساس، یکی از فقها در انتخاب عمومی، عهده‌دار منصب ولایت فقیه می‌شود و برای پیاده کردن قانون اسلام اقدام می‌کند. (5/0)

16 ـ دو دسته از « تمایلات انسان» کدامند و چه نامیده می‌شوند؟  (1 نمره)

            تمایلات عالی و تمایلات دانی (5/0) دسته‌ی اول را خود عالی و دسته‌ی دوم را خود دانی می‌نامند. (5/0)

17 ـ ابتدایی‌ترین زمینه‌ی تشکیل نهاد خانواده چیست؟ توضیح دهید. (1 نمره)

            نیاز جنسی ابتدایی‌ترین زمینه‌ی شکل گیری نهاد خانواده می‌باشد. نیاز جنسی مرد و زن به یکدیگر از دوران بلوغ آغاز می‌شود و اولین کشش و جاذبه را میان زن و مرد ایجاد می‌کند . (1)

18 ـ چرا « اذن پدر» در ازدواج دختران ضروری است؟  (1 نمره)

            لطافت‌های روحی و ظرافت‌های عاطفی دختر آن‌گاه که در فضای محبت و علاقه‌ی جنس مخالف قرار می‌گیرد احتمال نادیده گرفتن برخی واقعیت‌ها و کاستی‌ها را به دنبال دارد در چنین مواقعی پدر که بر احساسات خود غلبه دارد و نیز دارای تجارب فراوان و شناخت کامل از جنس مرد است می‌تواند بسان باغبانی از گل لطیف و ظریف خویش مراقبت کند و به راهنمایی او بپردازد. (1)

19 ـ چهار شرط اصلی پیمان ازدواج را بنویسید.  (1 نمره)

            الف) اعلام رضایت دختر و پسر و اجباری نبودن ازدواج برای هیچ کدام

            ب) فریب‌کاری نکردن درباره‌ی عیب‌هایی که ازدواج را باطل می‌کند.

            ج) اذن پدر برای ازدواج دختر

            د) صداق یا مهریه‌ی زن                              (هر مورد 25/0 جمعاً  1 نمره)

20 ـ وظایف ما نسبت به پدر و مادر چیست؟ چهار مورد را ذکر کنید.  ( 1 نمره)

            جلب رضایت پدر و مادر ـ حفظ حرمت پدر و مادر ـ اطاعت از دستورات پدر و مادر ـ خدمت به پدر و مادر بدون چشمداشت ـ محبت کردن به پدر و مادر ـ قدردانی و شکرگزاری از آن‌ها (ذکر چهار مورد کافی است، هر مورد 25/0 جمعاً 1 نمره)

جمع نمره            20

مصححین محترم، ضمن عرض خسته نباشید     نوشتن عین عبارات کتاب الزامی نیست. چنانچه دانش‌آموزان با توجه به مفاهیم سؤالات را پاسخ دهند نمره لحاظ شود.

                                                             (( باسمه تعالی ))

سوالات و پاسخ ها ی امتحان نهایی کشوری درس قرآن وتعلیمات دینی(3)دین و زندگی                                    تاریخ امتحان : 9/ 10/86

عبارات قرآنی زیر راترجمه کنید :

1-    فَمَن یا موسی قالَ رَبُّنَا الَّذی اَعْطی کُلَّ شَیءٍخَلْقَهُ ثُمَّ هَدَی. (1نمره)

2-            قُلْ لا اَسألُکُم عَلَیه اَجراًاِلّاالْمَوَدَة فی الْقُرْبی.(1نمره)

ترجمه ی آیات:

1-پس چه کسی است پروردگارشما ای موسی گفت پروردگار ما کسی است که هر چیزی را که خلقتش بخشید سپس هدایتش کرد.

2-بگو ازشما برای آن پاداشی نمی خواهم مگر دوستی با خویشان .      

با تفکردر آیات به سوالات زیر پاسخ دهید :

3- یکی ازنتایج مطالعه ی تاریخ  گذشتگان بر اساس آیه ی (( قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِکُم سُنَنٌ فَسیروا فِی الْأرضِ فَانْظُروا کَیفَ

کانَ عاقِبَةَ الْمُکَذِبینَ )) چیست ؟ (1نمره )

4-بر اساس آیه ی (( من کان یرید العزة فلله العرة جمیعا )) راه پرورش عزت وکرامت نفس چیست ؟ (1نمره )

درک آیات :

3-                یکی از نتایج مطالعه ی تاریخ گذشتگان عبرت گرفتن از سرگذشت پیشینیان است .

4-            هر کس به دنبال عزت است باید به سرچشمه ی آن که خداوند است مراجعه کند .

5-                اصطلاحات زیر را تعریف کنید :

الف ) اعجاز           ب) طاغوت          ج ) غیبت صغری       د) تقلید

تعریف اصطلاحات: 

الف ) هر پیامبری که یا چند اثر فوق قدرت بشر ارا ئه می نماید تا بدین وسیله مردم دریابند که وی با خداوند ارتباط دارد

و مامور به پیامبری شده است . (0.5)

ب ) کسانی که به مردم فرمان می دهند وقانون گذاری می کنند ٬ در حالیکه که خداوند آنها را تعیین نکرده و فرمان و قانون آنها نشات گرفته از قرآن نیست طاغوت نامیده می شود .(0.5)

ج ) مرحله اول امامت حضرت ولی عصر (عج) که از سال 260 پس از شهادت امام حسن عسگری (عج) آغاز شده و تا سال

329 طول کشیده است غیبت صغری نامیده می شود . (0.5)

د) مراجعه غیر متخصص در احکام دینی به فقیهان ( متخصصان در احکام دینی ) را تقلید گویند .(0.5)   

به سوالات زیر پاسخ دهید :

6-                چرا یکی از نیاز های بنیادین انسان نیاز به تعالی ٬ رشد و بالندگی است؟ (0.5) 

6ج-آدمی از ماندن ٬ در جازدن تکرار و منجمد شدن گریزان است او می خواهد خود را تکامل و تعالی بخشد استعدادهای خویش را شکوفا کند دروازه های پیشرفت را به سوی خود بگشاید .

7-                علل آمدن پیامبران متعدد چه بوده است؟ آنها را نام ببرید .(0.75)

ج7—1- پایین بودن سطح درک انسان های اولیه

2- ازبین رفتن تعلیمات پیامبر قبل یاتحریف کلی آن تعلیمات

3- استمرار در دعوت و ترویج پیوسته آن ( هر مورد 0.25)  

8-                تازگی و شادابی دائمی از نشانه های محتوایی و معنایی قرآن را توضیح دهید . (0.75)

8- معمولا افکار و اندیشه ها به ترویج کهنه می شوند و با پیشرفت فرهنگ و دانش بشری همه یا قسمتی از آنها

جای خود را به اندیشه های جدید می دهند . اما قرآن کریم نه تنها با پیشرفت زمانه کهنه نمی شود بلکه افقهای جدیدی از حکمت و معرفت را به روی جویندگان می گشاید این کتاب ٬ کتاب دیروز و امروز و فرداهای انسانهاست.

9-                براساس حدیث ثقلین دو چیز گرانبها که پیامبر (ص) پس از رحلت خود برای مردم به جا گذشتند چه بود ودرباره ی آنها چه سفارش فرمود ؟ (1)

ج9-کتاب خدا و عترت (0.5) و سفارش فرمود تا وقتی که به این دوتمسک جویید هرگزگمراه نمی شویدو این دو

هرگز از هم جدا نمی شوند . (0.5)

10-            چهار مورد از ویژگی های یاران راستین امام عصر(عج)را بر اساس فرمایش حضرت علی (ع) بنویسید . (1)

ج10 – در امانت خیانت نکنند – پاکدامن باشند – اهل دشنام و کلمات زشت نباشند -  به ظلم و ستم خونریزی نکنند

- ساده زیست باشند – لباس های فاخر نپوشند – به یتیمان ستم نکنند – شراب ننوشند – و0000000 (ذکر4 مورد

کافیست – هر مورد 0.25)

 11- طولانی بودن عمرحضرت مهدی (عج) چگونه امکانپذیر است ؟ (1.5)

11- برخی امور از نظر عقلی امکان پذیر نیستند و محال است در جهان خارج تحقق پیدا کنند . اما برخی امور هستند که تحقق آنها از نظر عقلی امکانپذیر است اما شرایط عوامل خارجی بسیار زیادی باید دست به دست هم دهند تا آن امور تحقق یابند . اینها امور غیر عادی اند نه غیر عقلی . طولانی شدن عمر انسانها از جمله ی این امور است . از نظرعقلی بدن انسان میتواند هزاران سال زنده بماند و ازآنجا که همه ی عوامل وشرایط طول عمر در اختیار خداوند است به قدرت و اراده ی خود جسم مبارک امام عصر (عج) را جوان نگه می دارد تا آن حضرت به حیات خود ادامه دهد .

12 بر اساس احادیث ٬ شرایط فقیه یا مرجعی که شایسته تقلید است را بنویسید . (1.5)

12- بر اساس احادیث شرایط فقیه یا مرجع عبارت است از :

     1- با تقوا و عادل باشد

     2- زمان شناس باشد وبتواند احکام دین را متناسب با نیاز های روز استخراج کند

     3- در رشته ی تخصصی خود یعنی معارف و احکام دینی از دیگران دانا تر باشد.

13-ولی فقیه (رهبر) به چند طریق انتخاب میشود ؟ توضیح دهید .(1.5)

13- به دو طریق مستقیم ( یک مرحله ای ) و غیر مستقیم ( دو مرحله ای ) (0.5) شیوه ی مستقیم با حضور مردم

در اجتماعات و راهپیمایی های سراسری مانند ولایت امام خمینی د . ( هرمورد 0.25) (0.5) شیوه ی غیر مستقیم همان شیوه ای است که درقانون اساسی آمده است ومطابق آن مردم ابتدا نماینده خبره راانتخاب میکنندوآنان نیزازمیان مجتهدین آن کس را شایسته تر تشخیص می دهند به عنوان رهبرجامعه انتخاب می کنند مانند رهبری آیت الله خامنه ای(0.5)

14-یکی از تفاوت های اصلی نظام اسلامی با سایر حکومت های دمکراتیک را برشمرید . (0.5)

14- حکومت اسلامی مسئول اجرای قوانیناسلامی است و فقیه تابع ضوابط و قوانین دینی است اما دمکراسی رایج در جهان ٬ هدف خود را تامین خواسته های دنیوی مردم قرار داده است و نسبت به ارزش های الهی بی اعتناست . (0.5)

15-چرا انسان صاحب کرامت اهل پیمان شکنی نیست ؟ (1)

15- زیرا آن را مخالف کرامت خود می یابد و پیمانی را که با خدا بسته نمی شکندو بی وفایی نمی کند . بنابراین یکی از

راههای ماندگاری بر پیمان تقویت احساس کرامت و عزت است.

16- توضیح دهید چرا خانواده یک نهاد طبیعی و متفاوت با سایر نهاد های اجتماعی است ؟ (1)

16- نهادخانواده مانند یک شرکت تجاری ٬ اداری یا صنعتی نیست که چند نفر برای رسیدن به منافع مشترک گرد هم

آیند و شرکتی را به وجود آورند . خانواده یک نهاد طبیعی و لازمه خلقت انسان است و بدون این نهاد ٬ حیات و تکامل

انسانی به خطر جدی روبه رو می شود .

17-زمینه های طبیعی تشکیل خانواده را نام ببرید . (ذکر4مورد ) (1)

17- 1- نیاز جنسی      2- نیاز به آرامش وانس روحی با همسر       3- رشد و پرورش فرزندان      4- نیاز به رشد معنوی واخلاقی      ( هر مورد 0.25)

18-چرا پیشوایان دین در امر ازدواج مشورت با پدر و مادر را سفارش کرده اند ؟ (1)

18-  زیرا پدر و مادر به علت علاقه و محبت به فرزند معمولاد مصالح وخوشبختی او را در نظر می گیرند و به علت تجربه

و پختگی شان بهتر می توانند خصوصیات افراد را در یابند عاقبت ازدواج را پیش بینی کنند .

19-   نفقه چیست و به عهده چه کسی است ؟ (1)

.19- تامین هزینه های لازم از جهت خوراک – پوشاک – مسکن وآنچه برای آسایش و رفاه شایسته ی همسر ضرورت دارد ازنظر شرعی و قانونی نفقه نامیده می شود .(0.75) و بر عهده شوهر می باشد  . (0.25)

                                                                                                                  جمع نمره 20

باسمه تعالی

سؤالات امتحان نهایی قرآن وتعلیمات دینی                                      تاریخ امتحان:1/3/1387

                                                          عبارت قرآنی زیر را ترجمه کنید :

1- انا انزلنا علیک الکتاب للناس بالحق فمن اهتدی فلنفسه . (1)

2- و لله العزة و لرسوله و للمومنینو لکن المنافقین لا یعلمون .  (1)

                                                              ترجمه ی عبارات قرآنی :

1-       ما برتوکتاب را به حق برای مردم نازل کنیم (0.5) پس هر کس هدایت شد به ( نفع ) خودش است . (0.5)

2-       عزت برای خدا و پیامبرش و مومنان است (0.5) اما منافقان نمی دانند . (0.5) 

                                              پیام عبارات قرآنی زیر رابنویسید :

3-       قل لا اسالکم علیه اجرا الا المودة فی القربی . (0.5)

4-       و لقد کتبنا فی الزبور من بعد الذکر ان الارض یرثها عبادی الصالحون . (0.5)

                                                    پیام عبارات قرآنی :

3-پیامبر از پیروانش هیچ پاداشی جز دوستی با خاندانش نمی خواهد . (0.5)

4- علاوه بر قرآن در کتاب زبور آمده است که زمین به بندگان صالح و درستکار خداوند خواهد رسید . (0.5)  

                                                  حدیث زیر را کامل و ترجمه کنید :

5-(( من مات و لم یعرف ........................................... ))  (1)

تکمیل و ترجمه حدیث :

……………........ امام زمانه مات میته جاهلیه . (0.5) هرکس بمیرد و امام زمان خود را نشناخته باشد به مرگ جاهلی مرده است . (0.5)

                                                 به سوالات زیر را پاسخ کوتاه دهید :

6-نام دو کتاب حدیث که در آن سخنان رسول خدا (ص) وائمه اطهار علیهم السلام گرد آمده است را بنویسید . (0.5)

ج6-کافی ٬ من لایحضره الفقیه التهذیب ٬ الاتبصار  . (ذکر دو مورد کافیست – هر مورد 0.25)

7-منظور از (( غیبت صغری )) چیست ؟ (0.5)

ج7-پس از شهادت امام حسن عسکری (ع) در سال 260 ٬ امامت حضرت مهدی(ع) آغازشد . مرحله ی اول امامت ایشان که تا سال 329 طول کشید ٬  (غیبت صغری ) نامیده می شود . (0.5) یا دوره ای که امام عصر (عج ) از

طریق نائبان چهارگانه با شیعیان ارتباط داشتند . ( ذکریک تعریف کافیست ).                  

8-در عصر غیبت٬ (( مرجعیت علمی )) و (( حکومت اسلامی )) چگونه تداوم می یابد ؟ (0.5)

ج8-در عصر غیبت مرجعیت مرجعیت علمی در شکل ( مرجعیت فقیه ) (0.25) و حکومت اسلامی در چهارچوب (ولایت فقیه) تداوم می یابد . (0.25)

9-دو عاملی که نقش اساسی در انتخاب ((مرجع تقلید)) را دارد بنویسید. (0.5)

ج9-دو عاملی که در انتخاب مرجع نقش اساسی دارد ٬ دانش (0.25) وتقوای (0.25) اوست .

10-مقصود از (( تقلید)) در احکام دینی چیست ؟ (0.5)

ج10-کسانی که خود در احکام دینی متخصص نیستند ٬ به فقیهان مراجعه می کنند و مطابق با راهنمایی آنان عمل می نمایند . به این مراجعه  پیروی یا تقلید می گویند . (0.5)

11-دوشرط مشترک از ولی فقیه (رهبر) و مرجع تقلید کدامند ؟ (0.5)

ج11-   1-  فقیه عادل و با تقوا بودن . (0.25)                 2- زمان شناس بودن  (0.25)

12-چراتنها علاقه و محبت اولیه نمی تواند لازمه ی انتخاب همسر باشد ؟ (0.5)

ج12-زیرا محبت و علاقه اولیه چشم و گوش را می بندد و عقل را به حاشیه می راند ٬ به گونه ای که فریادهای خیر _

خواهانه ی او را نمی شنوند . (0.5) (خب الشی یغمی و یصم : علاقه ی شدید به چیزی آدمی را کر وکور می کند )

13-شرایط اصلی پیمان ازدواج را بنویسید . (1)

ج13--  1- اعلام رضایت دختر و پسر و اجباری نبودن ازدواج برای هیچ کدام   2- فریب کاری نکردن درباره ی عیب هایی که ازدواج را باطل می کند .     3- اذن پدر برای ازدواج دختر     4- صداق یامهریه ی زن  ( هرمورد 0.25)

                                                               به سوالات زیر پاسخ کامل دهید :

14-چرا انسان نیاز به زندگی در یک جامعه عادلانه دارد ؟  (1)

ج14-انسان به دنبال زندگی در جامعه ای است که روابطی عادلانه بر آن حاکم باشد و حق او مراعات شود تا هم بتواند

استعداد های خداداد خود را شکوفا کند (0.5) و هم کرامت – حرمت و عزت نفس وی مورد تعرض قرار نگیرد . (0.5)

15-آیا مصونیت از گناه در پیامبران به دلیل یک مانع بیرونی است یا با اختیار به سمت گناه نمی روند ؟ توضیح دهید . (1)

ج15-پیامبران با وجود مقام و منزلتی که دارند انسان اند و کارهای خود را با اختیار انجام می دهند و با بهره مندی از

الطاف الهی چنان مرتبه ای از ایمان و تقوا را دارند که هیچ گاه به سوی گناه نمی روند . (0.5) همچنین از چنان بینش عمیقی برخوردارند که به خطا و اشتباه گرفتار نمی شوند . (0.5)

16- توضیح دهید آیا قرآن که پانزده قرن پیش نازل شده می تواند پاسخگوی نیاز های بشر امروزی باشد ؟(1)

ج16-قرآن کریم با وجود اینکه حدود پانزده قرن پیش و در جامعه ای به دور از فرهنگ و دانش نازل شده در مورد همه ی مسائل مهم و حیاتی که انسان در هدایت بدان نیاز دارد – سخن گفته و چیزی را فروگذار نکردهاست . (0.5) این کتاب فقط از امور معنوی و آخرت و رابطه ی انسان با خدا سخن نمی گوید بلکه از زندگی مادی ودنیوی انسان – مسئولیت های سیاسی و اجتماعی او نیز رابطه ی وی با انسان های دیگر سخن می گوید و برنامه ای جامع و همه جانبه را در اختیارش قرار می دهد . (0.5)

17-چگونه پس از رحلت رسول خدا (ص) ظهور شخصیت ها و الگو های غیر قابل اعتماد افزایش یافت ؟(1)

ج17- هر چه از زمان پیامبر فاصله بیشتر می شد شخصیت های اصیل اسلامی به خصوص اهل بیت پیامبر (ص) به انزوا

کشیده می شدند (0.5) و افرادی که در اندیشه و تفکر یا در عمل و اخلاق یا در هر دو از معیار های اسلامی به دور بودند در جامعه جایگاهی برجسته پیدا می کردند . این گونه شخصیت ها در دستگاه حکومت بنی امیه و بنی عباس صاحب موقعیت می شدند و به شهرت می رسیدند . (0.5)

18-بخش اصلی رهبری امام عصر (عج) مربوط به کدام قلمرو است و چگونه انجام می شود ؟(1)

ج18-بخش اصلی رهبری امام مربوط به قلمرو ولایت معنوی است . (0.25) ایشان که به اذن خداوند از اعمال انسان ها

آگاه است به صورت های مختلف افراد مستعد به ویژه شیعیان و محبان خویش را از امدادهای معنوی در جهت رشد وتعالی روحی برخوردار می سازد . (0.75)

19-ویژگی های (( جامعه منتظر )) حضرت ولی عصر (عج ) کدامند ؟ (1)

ج19-جامعه ی منتظر به واقعیت های ناهنجار موجود – نه – می گوید (0.25) و به امید فردای درخشان تلاش می کند (0.25) جامعه ی منتظر حکومت طاغوت را بر نمی تابد در مقابل آن می ایستد و مقاومت می کند . (0.25) جامعه ی منتظر می کوشد در جهت همان نوع از جامعه ای که انتظارش را می کشد حرکت کند . (0.25)

20-(( حقوق متقابل رهبر ومردم )) را از نظر حضرت علی (ع) بنویسید .(2)

ج20- حضرت علی(ع)می فرمایند : ای مردم همانا من بر گردن شما حقی دارم و شما نیز بر من حقی دارید و اما حق شما بر من این است که شما را راهنمایی و راهنمایی کنم (0.25) و درآمد های بیت المال را به شایستگی بین شما تقسیم کنم (0.25) و شما را آموزش دهم تا نادان نمانید (0.25) و تربیت کنم تا یاد بگیرید (0.25) و اما حق من بر شما این است که شما به بیت خود وفا کنید (0.25) و مرا در پنهان و آشکار نصیحت و یاری کند (0.25) و هنگامی که شما را خواندم اجابت کنید (0.25) و هنگامی که فرمان دادم اطاعت نمایید. (0.25)

21-انسان صاحب کرامت در برخورد  با نفس لوامه و اماره چگونه عمل می کند ؟(1)

ج21- انسان صاحب کرامت و عزت همواره به سود نفس لوامه عمل می کند و تسلیم نفس اماره نمی شود اما انسان ذلیل در درون شکست می خورد و تسلیم نفس اماره می شود (0.5) پس انسان گناهکار پیش از آنکه در مقابل عوامل بیرونی تسلیم شود ابتدا در خود می شکند و حقارت را پذیرا میشود . (0.5)

22-چرا خداوند نقش زن و مرد را متفاوت قرار داده است ؟(1)

ج22-از آنجا که خداوند زن ومرد را برای زندگی در کنار هم آفریده تفاوت های تکمیل کننده در وجود آنها قرار داده و به یکدیگر نیازمند ساخته است (0.5) این تفاوت ها به معنای برتری ذاتی یکی بر دیگری نیست بلکه برای ایفای نقش تکمیلی در خانواده و جامعه بر اساس ویژگی های زیستی و روان شناختی وبهره مندی مناسب و به جا از توانمندیهای متفاوت آن دو است . (0.5)

23-چه نوع معاشرت هایی برای (( شناخت همسر )) نتیجه بخش نیست؟ چیست ؟ ( 1.5)

ج23- معاشرت هایی که منشا آن تنها هوس های زود گذر است (0.5) این گونه معاشرت ها هرچند با عنوان هایی مانند شناخت روحیه ی همسر و امتحان او باشد نتیجه بخش نیست و آثار زیان بار دیگری دارد که به خاطرهمان آثارخداوند

اجازه این گونه معاشرت ها را نداده است . (0.5) در این معاشرت ها معمولا احساسات در هردرنفر حاکم می شود هر طرف اصراردارد خود رابهتر از آنچه هست نشان دهد تا محبوب دیگری واقع شود معمولا هم بیشتر این معاشرت ها به

سستی رابطه و جدایی می انجامند . (0.5) 

                                 جمع نمره :20                                                           

باسمه تعالی

	سؤالات وپاسخ امتحان نهایی کشوری درس دین وزندگی                                    تاریخ:2/6/1387

عبارات قرآنی زیر را ترجمه کنید:

1-وَإنْ کُنتُمْ فی رَیبٍ مِمّا نَزَّلْنا عَلَی عَبدِنا فَأتوا بِسورةٍ مِنْ مِثلِهِ. (1نمره)

2-اِذْ قالَ لَهم اَخوهم نوحٌ الا تَتَّقونَ اِنِّی رَسولٌ امینٌ فاتَّقوا اللهَ وَاَطیعونِ.(1نمره)                                                                          

ج1)واگردرشک بودیدازآنچه بربنده ی خودنازل کردیم پس یک سوره مانند آن بیاورید.(1نمره)

ج2)آنگاه برادرشان نوح به آنان گفت:آیا پروا نمی کنید؟(5/0) من برای شما فرستاده ای امین هستم پس تقوای خدا پیشه

کنید ومرا اطاعت کنید.(5/0)

آیه ی زیرا تکمیل کنید واز آن یک پیام استخراج کنید:

3-اِنّما یُریدُ اللهُ لِیُذهِبَ .............................(1نمره)

ج3) عنکم الرجس اهل البیت و یطهرکم تطهیرا . (0.5)

این واقعه عصمت حضرت علی (ع) حضرت فاطمه و امام حسن و امام حسین علیهم السلام اعلام می کند یا .............  (0.5)

مفاهیم زیر را تکمیل کنید

4-وحی (5/0)                           5-طاغوت (5/0)                     6-نفقه(5/0)

ج4)وحی:القای معانی ومعارف به قلب پیامبر(ص)از سوی خداوند وسخن گفتن جبرئیل با اوست.(5/0نمره)

ج5)طاغوت:کسانیکه به مردم فرمان می دهندوقانونگذاری می کننددرحالیکه خداوندآنهاراتعیین نکرده وفرمان وقانونشان ازقرآن نیست .(5/0نمره)

ج6)نفقه:تأمین هزینه های لازم جهت خوراک‚پوشاک‚برای آسایش ورفاه همسر ضروری است .یا وظیفه ی مالی که بر عهده مرد قرار می گیرد.(5/0نمره)

به سؤالات زیر پاسخ کوتاه دهید: 7-دوویژگی انسان که درهدایت اوتأثیر دارند کدامند؟(5/0) ج7-تفکر وتعقل(25/0)اختیاروانتخاب(25/0) 8-ازمحورهای اصلی برنامه ‹‹دین واحد ››دومورد رابنویسید.(5/0) ج8-ایمان به خدای یگانه ودوری از شرک  - ایمان به معادوسرای آخرت-اعتقاد به عادلانه بودن نظام هستی-ایمان به فرستادگان الهی وراهنمایان دین-عبادت وبندگی خداوندباانجام فرایض-کسب مکارم اخلاقی-دوری از رزایلوزشتی های اخلاقی برپایی نظام اجتماعی براساس عدل .(دوموردهرمورد25/0نمره) 9-چهار قلمرو رسالت رسول خدا (ص)رانام ببرید.1نمره ج9-دریافت وحی ورساندن آن به مردم-تعلیم وتبیین دین (مرجعیت علمی)-ولایت وسرپرستی جامعه برای اجرای قوانین الهی (ولایت ظاهری)-ولایت معنوی(ذکر هرمورد 25/0نمره) 10-امام عصر(عج)رهبری خود را در عصر غیبت به چه چیزتشبیه کرده اند؟5/0 ج10-امام عصر(عج)می فرماید:‹‹بهره بردن از من درعصر غیبتم مانند بهره بردن از آفتاب است هنگامیکه پشت ابرها باشد››.5/0نمره 11-درعصرغیبت فقیهان با تکیه برچه پشتوانه هایی باید وظایف خویش را انجام دهند؟1نمره ج11-پشتوانه اول قرآن کریم(5/0)پشتوانه دوم سیره وسنت پیامبر اکرم(ص)وائمه ی اطهار(ع)(5/0)

12-نام دو خود درانسان چیست؟وآن دو باچه عنوانی واردصحنه می شوند؟1نمره ج12-خودعالی(25/0)خوددانی(25/0). نفس لوامه(25/0) نفس اماره(25/0)

به سؤالات زیر پاسخ تشریحی بدهید: 13-دوموردازاشکالات  اساسی که با ممنوعیت نوشتن احادیث پیامبر(ص)به وجود آمد جه بود؟1نمره ج13-الف)احتمال خطا در نقل احادیث افزایش یافت و امکان کم و زیاد شدن عبارت ها یافراموش شدن اصل احادیث فراهم شد . ب) شرایط مناسب  برای جاعلان حدیث فراهم می آمد که بر اساس اغراض شخصی به جعل یا تحریف حدیث بپردازند یا از ذکر برخی احادیث خودداری کنند . ج ) نوشته نشدن حدیث سبب می شد که مدرک و منبعی که از طریق آن بتوان احادیث درست را از نادرست تشخیص داد در دست نباشد . د) مهم تر ازهمه این که مردم و محققان از یک منبع مهم هدایت بی بهره می ماندند و به ناچار سلیقه ی شخصی را در احکام دینی دخالت می دادند .                   ( ذکر دو مورد کافیست _ هرمورد 0.5) 14-  توضیح دهید آیا ((زمان ظهور)) حضرت ولی عصر (عج) را می توان تعیین کرد ؟ 1نمره خیر – تعیین زمان ظهور در اختیار خداست و کسی جز او از آن آگاهی ندارد .  بنابراین کسانی که زمان ظهور را تعیین می کنند دروغ گویند.   15- عمر طولانی برای حضرت ولی عصر (عج ) چگونه امکان پذیر است ؟ (1.5) برخی امور از نظرعقلی امکان پذیر نیستند و محال است در جهان خارج تحقق پیدا کند اما برخی امور هستند که تحقق آنها از نظر عقلی امکان پذیر است اما شرایط و عوامل خارجی بسیار زیادی باید دست به دست هم دهند تا آن امور تحقق یابند . ابن ها امور غیرعادی اند نه عقلی . طولانی شدن عمر انسان ها از جمله ی این امور است . (0.75) از آنجا که خداوند از کلیه عوامل و شرایط لازم آگاهی دارد و همه آنها در اختیار اوست به قدرت و اراده ی خود آن حضرت را جوان نگه می دارد تا به حیات خود ادامه دهد و عمر طولانی داشته باشد . (0.75) 16- آیا می توان پیروی از فقیه خاصی را بر انسان تحمیل کرد . توضیح دهید . 1نمره هیچ کس نمی تواند پیروی ازیک فقیه را به انسان تحمیل کند یا او را از پیروی فقیهی باز دارد اگر کسی پس از مدتی مراجعه به یک فقیه تشخیص دهد که فقیه دیگری آن شرایط را در سطح عالی تری دارد لازم است به تشخیص خود عمل کرده و از فقیه اعلم و شایسته تر پیروی کند . 17-چرا ولی فقیه باید ((مقبولیت )) داشته باشد ؟ 1 نمره فقیهی می تواند جامعه را به سوی هدف های اسلامی رهبری کند که مردم با آگاهی و شناخت او را قبول داشته باشند وبه او اطمینان و اعتماد پیداکرده باشند با پذیرش و قبول مردم است که رهبری و هدایت جامعه میسر می گردد و پیاده کردن احکام الهی ممکن و مقدور می شود . 18- با توجه به سفارشات حضرت علی (ع) به مالک اشتر بنویسید چرا رهبر باید از افراد (( عیب جو )) و (( ترسو)) دوری کند ؟ 1 نمره پرهیز از عیب جو زیرا مردم عیب هایی دارند که مدیر و رهبر جامعه باید بیشتر از همه در پنهان کردن آنها بکوشد . (0.5) و پرهیز از ترسو زیرا در انجام دادن کار ها روحیه را سست می کند . (0.5) 19-راه کسب عزت چیست و چه کسانی کرامت و عزت بیشتری دارند ؟ 1 نمره هر کس به دنبال عزت است باید به سرچشمه ی عزت یعنی یعنی خدا مراجعه کند (0.5) وهر کس اطاعتش از خدا بیشتر باشد کرامت و عزتش بیشتر است . (0.5) 20-  عالی ترین زمینه ی تشکیل خانواده کدام است ؟ توضیح دهید . (1.5) نیاز به رشد معنوی و اخلاقی (0.5) خانواده فضایی ایجاد می کند که نه تنها فرزندان بلکه پدر و مادر نیز میتوانند فضایل اخلاقی خودرا تقویت کنند و رشد دهند . جوان با تشکیل خانواده زمینه های فساد را از خود دور می کند – مسئولیت پذیری را تجربه می نمایند -  مهر و عشق به همسر و فرزندان را در خود می یابد – ایثار و از خود گذشتگی برای دیگری را تمرین میکند – هدفدار و باانگیزه می شود – احساس استقلال و شخصیت می کند و زندگی برای او معنای جدی تری می یابد .             (ذکر چهار مورد کافیست – هریک 0.25 ) 21-ازدواج به موقع چه فوایدی را در بردارد ؟ 1 نمره شادابی – نشاط – سلامت جسمی و روحی – رشد طبیعی – احساس رضایت درونی – تعادل در حرکت و رفتار – خوشرویی و خوش خلقی – کاهش فشارجنسی – کاهش روابط نامشروع و آسیب های اجتماعی و روانی _ از فواید ازدواج به موقع است .            (ذکر چهار مورد – هر یک0.25) 23-از نقش های مرد ( رابطه ی محبت آمیز با همسر ) را توضیح دهید . 1 نمره مرد باید محبت درونی خود را به همسر ابراز کند و ازمخفی کردن آن بپرهیزد همسر باشنیدن ابراز محبت اعتماد به نفس فوق العاده ای پیدا می کند و توجه او به زندگی چند برابر می شود .                                                                                                                                                       جمع نمره 20

باسمه تعالی سؤالات طبقه بندی ونهایی دین وزندگی 3 درس اول    1-چه رابطه ای میان نیاز به ‹‹کشف راه درست زندگی››باسایرنیازهای بنیاذین بشر دارد؟1نمره   خرداد85                   2-چرا یکی از نیازهای بنیادین انسان نیاز به تعالی ورشدو بالندگی است؟   0.5نمره  دیماه86 3- چرا انسان نیاز به زندگی دریک جامعه ی عدالت جو دارد؟   1نمره    خرداد87 درس دوم 1-چراانسان نیازبه هدایت الهی دارد توضیح دهید؟1نمره    دیماه84 2-وسیله ی فهم پیام الهی چیست وچه کسانی ازآن درک عمیقتری دارند؟  0.75نمره     خرداد85 3-‹‹ قالَ رَبُّنا الَّذی اَعطی کُلََّ شَی ء خَلْقَهُ ثُمَّ هَدی ›› ( آیه 50 سوره طه ) 1.5 نمره    شهریور ماه 85 الف ) ترجمه ی آیه را بنویسید .   دیماه86 ب) این آیه به چه مطلبی در مورد – هدایت – اشاره دارد ؟ 4-منظورازحجت آشکار ونهان درکلام امام کاظم(ع)چیست؟    0.5نمره     دیماه85 5-چراهدایت یک اصل عام وهمگانی درنظام خلقت است؟  1نمره    خردداد86 6-آیه ی‹‹ اِنّا اَنزَلنا الکتابَ لِلنّاسِ بِالْحقِّ فَمَنْ اهْتَدَی فَلِنَفسه.››راترجمه نمایید.1نمره    خرداد87 7- دو ویژگی انسان که در هدایت او تاثیرگذارند را بنویسید .   0.5 نمره   شهریور87 8- (ترجمه کنید ) فَمَن رَبُّکُما یا موسی قالَ رَبُّنا الّذی اَعْطی کُلَّ شَی ءٍ  خَلْقَهُ ثُمَّ هَدی .   1 نمره   دی ماه 86 درس سوم   1-عواملی را که سبب شد شریعت پیامبر اکرم(ص) جاودان باشد ذکر کنید.(1نمره)   دیماه84  2-علل آمدن پیامبران متعدد را نام ببرید.      0.75نمره      خرداد85      دیماه 86 3- ‹‹ مصونیت از گناه و خطا ›› در پیامبران به چه صورتی است. توضیح دهید.  1 نمره  شهریور ماه85 4-ویژگیهای فطری را تعریف کنید.       0.5نمره     دیماه 85 5-اگرخداوند یک دین برای مردم فرستاده است پس چرااکنون ادیان مختلفی درجهان وجود دارد؟ 1نمره   دیماه85  6-چراعصمت درحوزه ی مسئولیت های مربوط به رسالت ضروری است؟(2مورد)  1نمره   خرداد86 7- عالی ترین درجه وحی مخصوص چه کسانی است ؟وبه چه معناست؟   1نمره شهریور86 8- ازعوامل جاودانگی شریعت پیامبر(ص) حفظ قرآن ازتحریف را توضیح دهید.  1نمره     شهریور86 9- اعجازراتعریف کنید. 0.5نمره    دیماه86 10- آیا مصونیت ازگناه در پیامبران به دلیل یک مانع بیرونی است یا با اختیار به سمت گناه نمی روند ؟ توضیح دهید .    1 نمره        خرداد87 11- اصطلاح وحی را تعریف کنید .  0.5 نمره    شهریور87  12- ازمحورهای اصلی برنامه ‹‹دین واحد›› دو موردرا بنویسید .     0.5 نمره    شهریور87 درس چهارم 1-چراداشتن معجزه برای پیامبران ضروری است؟1نمره     دیماه84 2- اصطلاح معجزه را تعریف کنید.     0.5نمره    خرداد85 3- تحدی را تعریف کنید . 0.5 نمره            شهریور ماه85   وشهریور86 4-اعجازپیامبر(ص)اگربه زمان خودش اختصاص داشت چه مشکلی پیش میآمد؟  1.5نمره    دیماه 85 5-توضیح دهید چگونه قرآن کریم درعین نزول تدریجی انسجام درونی دارد؟   1نمره خرداد86 6-جنبه های اعجاز قرآن کریم را نام ببرید.  0.5    شهریور86  7- تازگی وشادابی  ازنشانه های محتوایی ومعنایی قرآن راتوضیح دهید.     0.75نمره   دیماه86 8- توضیح دهید آیا قرآن که پانزده قرن پیش  نازل شده می تواند پاسخگوی نیاز های بشر امروزی باشد ؟ 1 نمره      شهریور87   9- (ترجمه کنید ) و اِنْ کُنْتُمْ فی رَیْبِ مِمّا نَزَّلْنا عَلی عَبْدِنا فَأتُوا بِسورةٍ مِنْ مِثْلِه .  1 نمره   شهریور87 درس پنجم 1-از قلمروهای رسالت پیامبر اکرم(ص)تعلیم وتبیین دین راتوضیح دهید.1نمره    دیماه 84 2- اصطلاح طاغوت را تعریف کنید ؟ 0.5 نمره  خرداد85- دی ماه 85- شهریور86- شهریور87 دی ماه86 3- بالاترین و برترین مقام پیامبرخدا(ص)چیست؟ومیزان درک افرادازاین مقام به چه چیزی بستگی دارد؟ 0.75نمره خرداد85 4- ‹‹ قلمروهای رسالت پیامبر (ص) ›› رانام ببرید و بنویسید آیه ( یَتلوا عَلَیْهِمْ آیاتِهِ وَ یُزَکّیهِمْ وَ یُعَلِّمُهُمُ الْکِتابَ وَ الْحِکْمَةَ... ) به کدام یک ازآنها اشاره دارد ؟   1.25 نمره            شهریور ماه 85   5- قلمروهای رسالت پیامبررا نام ببرید.     1نمره      دیماه85  و شهریور87 6-آیه زیرا ترجمه کنید:    ‹‹ولَنْ یَجْعَلَ اللهُ لِلکافرینَ عَلَی الْمؤمنینَ سبیلاً.››(نساء- 14) 1نمره  خرداد86 7- عبارت قرآنی زیر را ترجمه کنید:‹‹....قُلْ هُوَ رَبّی لا اِلهَ الّا هو عَلَیه تَوَکَّلتُ وَاِلیهِ مَتاب.›› 1نمره  شهریور86 درس ششم 1-آیه ی‹‹اِنَّما یُریدُ اللهُ لِیُذهِبَ...........››راتکمیل وترجمه نماییدویک پیام ازان استخراج نمایید.   1نمره      دیماه 84 و خرداد86 و شهریور 87 2-                                       2-با توجه به آیه ی زیر به سوالات پاسخ دهید :  1.5نمره        خرداد ماه 85 یا ایها الَّسولُ بَلّغ ما انزل الیک من ربک  و ان لم تفعل فما بلغت رسالته ... ( مائده -67) .............................. آنچه از پروردگارت بر تو نازل شده ابلاغ کن .................................. الف : ترجمه ی آیه را کامل کنید ب :این آیه به کدام مأموریت مهم پیامبر (ص) اشاره دارد ؟ 3- دو مورد از نکاتی که پیامبر اکرم (ص) درارتباط با قرآن و اهل بیت (ع) در ‹‹ حدیث ثقلین ›› بیان فرمودندرا بنویسید .    1 نمره              شهریور ماه 85 4-باتوجه به آیه به سؤالات زیر پاسخ دهید.1.5 نمره           دیماه 85 ‹‹یااَیُّها الَّذینَ آمنوا اَطیعواالله وَاَطیعوا الرَّسولَ وَاولی الْأمرِمِنکم.......››(نساء-ایه 59) ‹‹..........................................وصاحبان امرکه از شمایند. الف)ترجمه ی آیه را کامل کنید.                      ب)پیام آیه ی فوق را بنویسید. 5- حدیث ( مَنْ کُنْتُ مَولاهُ ........ )را تکمیل کنید و بنویسید درباره یچه واقعه ای است ؟  1 نمره   شهریور 86 6- براساس حدیث ثقلین دوچیزگرانبها که پیامبر(ص) پس از رحلت خود برای مردم به جا گذاشتند چه بود؟ودرباره ی آنان چه فرمود؟      1نمره  دیماه86  7- حدیث‹‹مَنْ ماتَ وَلَمْ یَعرِف.........››راکامل وترجمه نمایید.    1نمره  خرداد87  درس هفتم   1-دومورد ازاشکالات اساسی را که به علت ممنوعیت نوشتن احادیث پیامبر اکرم (ص)بوجود آمد بنویسید.1نمره     دیماه 84  ودیماه 85 و شهریور87 2-دومورد ازمسائلی که پس از رحلت پیامبر(ص) موجب تحریف اندیشه های اسلامی وجعل احادیث شد را بنویسید.   1نمره      خرداد85 3- تفاوت اساسی حکومت بنی امیه و بنی عباس با رهبری رسول خدا (ص) در چه چیزهایی بود ؟ (ذکر دو مورد کافیست )                1 نمره          شهریور ماه85  4-دومورداز اشکالات اساسی نگهداری حدیث ازطریق حافظه را بنویسید.1نمره  شهریور86 5-یکی ازنتایج مطالعه تاریخ گذشتگان براساس آیه ی ‹‹قَدْخَلَت مِن قَبلکم سُنَنٌ فَسیروا فی الْأرضِِ فَانْظُروا کیفَ کانَ عاقِبَةُالْمُکذِّبینَ.››چیست؟ 1نمره     دیماه 86 6- چگونه پس از رحلت رسول خدا (ص) ظهور شخصیت ها  و الگوهای غیر قابل اعتماد افزایش یافت ؟ 1 نمره   خرداد87 درس هشتم 1-تقیه چیست و چرا ائمه (ع) گاهی از این روش استفاده می کردند ؟     1 نمره   دی ماه84 2- اصطلاح تقیه را تعریف کنید . 0.5 نمره          خردادماه   85  ودیماه85 2- اصطلاح تقیه را تعریف کنید . 0.5 نمره          خردادماه   85  ودیماه85 3- امامان بزرگوار ما (در مجاهده برای برقراری حکومت عدل ) از چه اصولی تبعیت می کردند ؟ (فقط نام ببرید)  خرداد86          1 نمره     شهریور ماه  85  4-چراائمه (ع) درمجاهده ازاصل آگاهی بخشی به مردم تبعیت میکردند؟  1نمره شهریور86 5-آیه ی ‹‹قُلْ لا اَسألُکم عَلَیه اَجراً اِلّا الْمَوَدَةَ فی الْقُربی.›› را ترجمه نمایید. 1نمره دیماه 86 خرداد87پیام آن.0.5نمره 6- نام دو کتاب حدیث که در آن سخنان رسول خدا (ص) و ائمه اطهار (ع) گرد آمده است رابنویسید . 0.5 نمره   خرداد  87 7- (ترجمه کنید ) اِذْ قالَ لَهُمْ اَخوهُم نوحٌ اَلا تَتَّقونَ اِنّی لَکُمْ رَسولٌ امینٌ فاتَّقوا الله وَ اَطیعونِ .  1 نمره شهریور87 درس نهم 1-آیا غیبت امام عصر (عج) به معنای عدم ( حضور )  ایشان است ؟ توضیح دهید . 1 نمره      دی ماه 84 2-چهار مسئولیت شخص منتظردردوره ی غیبت را نام ببرید.       1نمره         دیماه84 3-چه کسانی می توانند یاران راستین امام عصر(ع)باشند ؟     1نمره           خرداد85 4- غیبت امام زمان (عج) در مقابل‹‹ ظهور›› است یا ‹‹ حضو ر›› توضیح دهید .      1 نمره       شهریور85 5-علت غیبت امام عصر(عج) چیست؟ توضیح دهید.1.5نمره    دیماه85 6-براساس آیه ‹‹اِنّ اللهَ لا یُغَیِّرُ ما بقومٍ حتّی یُغَیِّروا ما بِاَنفُسَهم››علت غیبت امام عصر(ع)چیست؟ 1نمره خرداد86 7- توضیح دهید آیا کسانی که فقط باگریه ودعا منتظر ظهور هستند می توانند یارراستین امام(ع)باشند؟1نمره خرداد86 8- چرا غیبت امام عصر(ع) به خورشید پشت ابر تشبیه شده است؟  1نمره    شهریور86 9-آیا می توان زمان ظهور امام (ع) راتعیین کرد؟مختصراًتوضیح دهید. 0.5نمره    شهریور86  و شهریور87  10-غیبت صغری راتعریف کنید.   0.5نمره    دی ماه 86 – خرداد87 و دی ماه 86 11- پیام آیه ی ‹‹وَلَقد کَتَبنا فی الزَّبورِمِن بعدَ الذِّکرِ اَنَّ الْأرضَ یَرِثُها عبادیَ الصّالحونَ››رابنویسید. 0.5نمره    خرداد87 12- امام عصر (عج) رهبری خود را در عصرغیبت به چه چیزی تشبیه کرده اند ؟   1 نمره     شهریور87 درس دهم 1- چهار مسئولیت شخص منتظردردوره ی غیبت را نام ببرید.       1نمره          دیماه84 2-توضیح دهید آیا اعتقاد به موعود و منجی در همه ی  ادیان وجود دارد ؟     1 نمره        دی ماه 84 3-با توجه به آیه به سوالات پاسخ دهید: ‹‹وَنُریدُ اَنْ نَمُنَّ عَلَی الَّذینَ اسْتُضعَفوا فی الأرضِِ ِِ وَ نَجعَلُهم  أئِمَّةًوَنجعلُهم الْوارثینَ››(قصص -5)  1نمره ومی خواهیم منت نهیم برکسانی که  ناتوان شمرده شده اند درزمین................ الف)ترجمه ی آیه را کامل کنید.                    ب)پیام آیه را درمورد ‹‹آینده تازیخ ››بنویسید. 4- به اعتقاد جامعه شناسان ‹‹پویایی جامعه شیعه››درطول تاریخ به چه عواملی وا بسته بوده است؟1نمره  خرداد85 5- مهر و عشق به امام زمان (عج) در ‹‹ شخص منتظر ›› چه تغیراتی را بوجود می آورد ؟   0.75 نمره  شهریورماه 85 6- جامعه ی منتظر چگونه جامعه ای است؟   1نمره   دیماه 85 7-اعتقاد شیعه درموردموعود چیست؟  1نمره   خرداد86 8- مهر وعشق به امام زمان (عج) درشخص منتظر سبب چه تاثیراتی می شود؟   1.5نمره    شهریور86 9- چهار مورد از ویژگیهای  یاران راستین امام عصر(عج)را براساس فرمایش علی (ع)بنویسید.1نمره شهریور86 و دی86 10- طولانی بودن عمر حضرت مهدی (ع)چگونه امکان پذیر است؟     1.5نمره    دیماه 86 وشهریور87 11- ویژگی های ‹‹ جامعه منتظر›› حضرت ولی عصر (عج) کدامند؟   1 نمره      خرداد87                                                                                                                          درس یازدهم   1-منظور از تقلید در احکام دینی چیست و از چه کسانی می توان تقلید کرد ؟    2 نمره       دی ماه 84 2-راههای شناخت ‹‹فقیه واجد شرایط ››رابنویسید.     1.5نمره            خرداد85  ودیماه 85  شهریور86 3- تقلید را تعریف کنید.    0.5 نمره     شهریور ماه85      شهریور86 و دی ماه 86 4- با توجه به احادیث ‹‹ شرایط مرجع و فقیهی که شایسته پیروی است ›› را بنویسید .   1.5 نمره  شهریور ماه85 5-اصطلاح مرجع تقلید را تعریف کنید.    0.5نمره     دیماه85 6-اصطلاح تفقه وولی فقیه را تعریف کنید.  1نمره    خرداد86 7- چرا تداوم مرجعیت علمی در غیبت کبری ضروری است؟ 1نمره   خرداد86 8-براساس احادیث شرایط فقیه یامرجعی که شایسته ی تقلید است را بنویسید. 1.5نمره    دیماه86 9- در عصر غیبت ‹‹ مرجعیت علمی ›› و  ‹‹ حکومت اسلامی›› چگونه تداوم می یابد ؟ 0.5 نمره   خرداد87 10- دو عاملی که نقش اساسی در انتخاب ‹‹ مرجع تقلید›› دارد چیست ؟ 0.5 نمره     خرداد87 11- مقصود ار ‹‹ تقلید ›› دراحکام دینی چیست ؟ 0.5 نمره     خرداد87 12- بخش اصلی رهبری امام عصر (عج) مربوط به کدام قلمرو است و چگونه انجام می شود؟ 1 نمره – خرداد87 13- در عصر غیبت فقیهان با تکیه بر چه پشتوانه ای باید وظایف خویش را انجام دهند ؟  1 نمره      شهریور87 14- آیا می توان پیروی از فقیه خاصی را بر انسان تحمیل کرد ؟ توضیح دهید .  1 نمره   شهریور87 درس دوازدهم 1-میان انتخاب ولی فقیه و مرجع چه تفاوتی وجود دارد ؟     2 نمره      دی ماه 84  شهریور86 2-اصطلاح ولی فقیه راتعریف کنید.  0.5نمره       خرداد85 3-چه شرایطی برای مشروعیت یافتن رهبر جامعه ی اسلامی لازم است؟ 1نمره     خرداد85 4- چرانظام اسلامی را ‹‹مردم سالاری دینی››نامیده اند؟  1نمره     خرداد85 5- انتخاب ‹‹ ولی فقیه›› به چه شیوه های انجام می گیرد ؟ توضیح دهید .     1 نمره    شهریور 85 6- آیا مسئولیت مردم در نظام اسلامی باانتخاب رهبر و سایرمسئولان جامعه خاتمه می یابد ؟ توضیح دهید . 1 نمره        شهریور 85 7-آیا تشکیل حکومت اسلامی درعصر غیبت درزمینه سازی حکومت جهانی ولی عصر(عج) مؤثر می باشد؟1نمره دی85ماه 8- میان انتخاب ولی فقیه ومرجع تقلید چه نفاوتی وجود دارد؟   1نمره    دیماه 85 9- ولی فقیه به چند روش انتخاب میشود؟  1نمره   خردادماه 86 باتوضیح   1.5نمره  دیماه 86 10-تفاوت اصلی نظام اسلامی باسایر حکومتهای دموکراتیک در چیست؟ 1نمره   خرداد 86  ودیماه 86 11-منظور از مشروعیت ومقبولیت ولی فقیه را مختصراً توضیح دهید.1نمره    شهریور86 12- دو شرط مشترک از شرایط ولی فقیه (رهبر)  و مرجع تقلید  کدامند؟ 0.5 نمره     خرداد87 13-  ‹‹ حقوق متقابل رهبر و مردم ›› را از نظر حضرت علی (ع) بنویسید .   2 نمره    خرداد87 14- چرا ولی فقیه باید ‹‹ مقبولیت›› داشته باشد ؟    1نمره    شهریور87 15- با توجه به سفارشات حضرت علی (ع) بنویسیدچرا رهبر باید از افراد عیب جو و ترسو دوری کند ؟ 1 نمره شهریور87 درس سیزدهم 1-کرامت نفس به چه معناست و چه رابطه ای با گناه دارد ؟     1 نمره        دی ماه 84 2-آیه ‹‹ مَنْ کان َ یُریدُ الْعزََّ‘ة فلِللهِ الْعزةُّ جمیعاً ›› را ترجمه کنید و پیام آن را بنویسید .  1 نمره  دی ماه 84 3-‹‹کرامت نفس›› راتعریف کنید ورابطه ی آن را با گناه وپیمان شکنی بنویسید.  2نمره     خرداد85 4- کرامت نفس را تعریف کنید . 0.5نمره           شهریور ماه85 5- چگونه می توان ‹‹ کرامت و عزت نفس ›› را پرورش داده و تقویت کرد؟  1 نمره     شهریور 85 6-‹‹مَنْ کانَ یُریدُ الْعِزَّةَفَلِللهِ الْعِزَّةُ  جَمیعاً››(فاطر-10) 1.5نمره      دیماه85 7-چراانسان صاحب کرامت به پیمان شکنی دست نمی زند؟      0.5نمره     دیماه 85  شهریور86 8-آیا می توان تحریکات بیرونی وشرایط اجتماعی واقتصادی را عامل اصلی گناه دانست؟ 1نمره خرداد86 9-قرآن راه پرورش  کرامت وعزت نفس راچه میداند؟ 1نمره  خرداد86 10- ( ترجمه کنید ) وَ لِللّهِ الْعِزَّهُ وَ لِلْمُؤمِنینَ وَ لکِنَّ الْمُنافِقینَ لا یَعْلَمونَ .  1 نمره        شهریور 86 خرداد87 11-دودسته از تمایلات انسان کدامند وچه نامیده می شوند؟ 1نمره    شهریور86 12- براساس آیه ی‹‹ مَنْ کان َ یُریدُ الْعزََّ‘ة فلِللهِ الْعزةُّ جمیعاً ››راه پرورش عزت وکرامت نفس چیست؟1نمره دیماه86 13- انسان صاحب کرامت در برخورد بانفس لوّامه و امّاره چگونه عمل می کند ؟  1 نمره      خرداد87 14- نام دو خود در انسان چیست ؟ وآن دو با چه عنوانی وارد صحنه می شوند ؟  1 نمره     شهریور87 15- راه کسب عزت چیست و چه کسانی کرامت و عزت بیشتری دارند ؟  1.5 نمره     شهریور87 درس چهاردهم 1-چگونه نیاز به آرامش وانس روحی با همسر موجب تشکیل خانواده می شود؟    1 نمره     دی ماه 84 2- عالی ترین زمینه تشکیل خانواده بیان کرده توضیح دهید.    1نمره    خرداد 85 و شهریور87 3-‹‹  مَنْ عَمِلَ صالحا مِنْ ذَکَرٍٍ اَوْ اُنثی وَ هُوَ مُومِنٌ فَلَنُحْیینََّ حَیاةً طَیِّبةً ››  1.5 نمره      شهریور ماه86 ................................................. او را با یک زندگی پاک حیات می بخشیم ................................ الف ) ترجمه ی آیه را کامل کنید . ب) آیه فوق به چه مطلبی در مورد ((منزلت حقیقی )) انسان اشاره دارد . 4- زمینه های  طبیعی تشکیل خانواده را نام ببرید.    1نمره    دیماه 85  دی ماه 86 -آیاتفاوت میان زن ومرد به معنای برتری یکی بر دیگری است؟    1نمره    خرداد86 6-ابتدایی ترین زمینه ی تشکیل خانواده چیست؟توضیح دهید.   1نمره   شهریور86 7-توضیح دهید چرا خانواده یک نهاد طبیعی ومتفاوت باسایر نهادهای اجتماعی است؟1نمره  دیماه86 8- چرا خداوند نقش زن و مرد را متفاوت قرار داده است  ؟    1 نمره     خرداد87  درس پانزدهم 1-چهار مورد از معیارهای همسر شایسته را با توجه به روایات معصومین (ع) نام ببرید 1 نمره   دی ماه 84وخرداد85 2- جرانباید میان بلوغ طبیعی وفکری بازمان ازدواج فاصله زیاد شود؟     1نمره       خرداد85 3- با توجه به آموزه های پیشوایان دین درباره ی هریک از موارد زیر توضیح دهید . 1.5 نمره  شهریور85 و 87 الف ) مشورت با پدرومادر در مورد ‹‹ انتخاب ›› همسر  دیماه86 ب) دوراه مناسب برای ‹‹ شناخت ›› همسر 4- چهار نقش مرد درزندگی مشترک را بنویسید.  1نمره   دیماه85 5-چرااذن پدر برای ازدواج دختر ضروری است؟    1نمره     دیماه85   شهریور86 6-‹‹آمادگی زیستی وروحی››ازدواج نیازمند چند بلوغ است؟  1نمره    خرداد86 7- چرا تنها محبت و علاقه ی اولیه نمی تواند لازمه ی انتخاب همسرباشد؟   0.5 نمره     خرداد87 8- چه نوع معاشرتهایی برای ‹‹ شناخت همسر›› نتیجه بخش نیست؟ چرا ؟  1.5 نمره   خرداد87 9- ازدواج به موقع چه فوایدی را در بردارد؟   1 نمره شهریور 87 10- چرا پیشوایان دین در امر ازدواج مشورت با پدر و مادر را سفارش کرده اند؟  1 نمره    دیماه 86 درس شانزدهم 1-چهار شرط اصلی پیمان ازدواج را بنویسید .     1 نمره        دی ماه 84   وشهریور86  خرداد87 2-از وظایف مرد در خانواده نقش پدری را توضیح دهید .      1 نمره        دی ماه 84 3-نفقه چیست وبرعهده ی چه کسی است؟    0.75نمره     خرداد85  دیماه86 و شهریور87 4- مهمترین ‹‹ وظیفه مشترک زن و مرد ›› در خانواده چیست ؟    1 نمره     شهریور 85 5-نقش مشترک پدرومادر درخانواده چیست؟آن را توضیح دهید.   1نمره  دیماه85 6-آیه زیرا ترجه کنید:  ‹‹وَقَضی رَبُّکَ اَلّا تَعبُدوا اِلّا اِیّاه وَلِلْوالِدَینِ اِحسانا››(اسرا-23)1نمره   خرداد86 7- نقش مرد درخانواده رانام ببرید.  1نمره   خرداد86 8-وظیفه ی ما نسبت به پدرومادر چیست؟چهار مورد را بنویسید.  1نمره   شهریور86 9- اصطلاح نفقه را تعریف کنید.  0.5 نمره  شهریور87  10- ازنقش های مرد ‹‹ رابطه ی محبت آمیز با همسر ›› را توضیح دهید .   1 نمره     شهریور87