تحقیقی پیرامون صلاه تراویح
نماز تراویح:
تراویح لغتی عربی است و به نمازهایی اطلاق میشود که برادران و خواهران اهل سنت در شب های ماه رمضان به جماعت میخوانند. این نماز پس از نماز عشاء خوانده می شود. در بین اهل سنت رسم است که هر شب یک جزء قرآن را در این نمازها تلاوت کنند تا در پایان ماه رمضان، قرآن ختم شود.نماز تراویح هشت رکعت است اما پس از هر دو رکعت سلام داده می شود، که پس از هر سلام میتوان از حالت نماز خارج شد.نماز تراویح در مساجد اهل سنت در کشورهای مختلف برگزار میشود.هر ساله در ماه رمضان جمعیت بسیاری برای شرکت در نماز تراویح مسجدالحرام در مکه و مسجد نبوی در مدینه جمع میشوند.
طریقه این نماز:
این نماز در شب های ماه رمضان پس از 4 رکعت فرض و 2 رکعت سنّت نماز عشاء، 20 رکعت( به صورت دو رکعتی) به جماعت خوانده میشود و پس از هر 4 رکعت نشسته و تسبیح تراویح خوانده میشود..پس از خواندن نماز تراویح 3 رکعت نماز وتر واجب نیز به جماعت خوانده میشود.
روایاتی که بیانگر این صلاه از جانب عمر است.
الوسائل فی مسامره الاوائل- جلال الدین سیوطی-ص33-(دارالکتب العلمیه)
اول من سن التراویح عمر بن الخطاب سنه اربع عشره
(( اولین کسی که سنت کرد تراویح را عمر بن خطاب بود در سال 14 هجری))
المغنی - عبد الله بن قدامه - ج 1 - ص 798
عبد الرحمن بن عبد القاری قال : خرجت مع عمر بن الخطاب لیلة فی رمضان فإذا الناس أوزاع متفرقون یصلی الرجل لنفسه ویصلی الرجل فیصلی بصلاته الرهط فقال عمر : انی أرى لو جمعت هؤلاء على قارئ واحد لکان أمثل . ثم عزم فجمعهم على أبی بن کعب قال ثم خرجت معه لیلة أخرى والناس یصلون بصلاة قارئهم فقال نعمت البدعة هذه والتی ینامون عنها أفضل من التی یقومون
ترجمه: ابن شهاب از عروة بن زبیر، از عبدالرحمان بن عبدالقارى نقل کرده که گفت: شبى از شبهاى رمضان با عمربن خطاب به مسجد رفتیم، مردم متفرق بودند و هرکس براى خود نماز مى خواند و بعضاً مردى با اقوام خود به نماز مشغول بود. عمر چون این بدید گفت: به عقیده من اگر اینها را با یک امام گرد آوریم بهتر است. و در پى این تصمیم ابىّ بن کعب را به امامت گماشت. شب دیگر به اتفاق به مسجد رفتیم و مردم به جماعت نماز مى?خواندند، عمر گفت: «نعم البدعة هذه» این بدعت خوبى است! البته نمازى که پس از خوابیدن بخوانند; یعنى آخر شب از اینکه اوّل شب اقامه شود بهتر خواهد بود
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
صحیح البخاری مجلد الثالث ص100- (دارالقلم)
عینا همین روایت ذکر شده است.
منابع دیگر اهل سنت که همین روایت را بیان می نمایند:
فقه السنة - الشیخ سید سابق - ج 1 - ص 207
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
تحفة الأحوذی - المبارکفوری - ج 3 - ص 450
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
نصب الرایة - الزیلعی - ج 2 - ص 174
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
کنز العمال - المتقی الهندی - ج 8 - ص 407 – 408
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
السنن الکبرى - البیهقی - ج 2 - ص 493
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
فضائل الأوقات - البیهقی - ص 266
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
الاستذکار - ابن عبد البر - ج 2 - ص 65
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
صحیح البخاری - البخاری - ج 2 - ص 252
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
فتاوى اللجنة الدائمة للبحوث العلمیة والإفتاء - جمع أحمد بن عبد الرزاق الدویش - ج 7 - ص 209
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
نیل الأوطار - الشوکانی - ج 3 - ص 63
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
کتاب الموطأ - الإمام مالک - ج 1 - ص 114
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
المغنی- دار الکتاب العربی
فقه السنة- دار الکتاب العربی
تحفة الأحوذی- دار الکتب العلمیة
نصب الرایة- مطابع الوفاء - المنصورة|دار الحدیث - القاهرة
کنز العمال- مؤسسة الرسالة
الکبرى|البیهقی- دار الفکر
فضائل الأوقات- مکتبة المنارة
الاستذکار- دار الکتب العلمیة
صحیح البخاری- دار الفکر
نیل الأوطار- دار الجیل
کتاب الموطأ- دار إحیاء التراث العربی
روایتی که مخالفت علی بن ابیطالب را با این امر ثابت می نماید:
شرح نهج البلاغة - ابن أبی الحدید - ج 12 - ص 283
أن أمیر المؤمنین علیه السلام لما اجتمعوا إلیه بالکوفة فسألوه أن ینصب لهم إماما یصلى بهم نافلة شهر رمضان ، زجرهم وعرفهم أن ذلک خلاف السنة فترکوه واجتمعوا لأنفسهم
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
شرح نهج البلاغة- مؤسسة إسماعیلیان